دکتر روحانی در نشست خبری با خبرنگاران داخلی و بین المللی:
اگر آمریکا به برجام برنگردد و از تحریم‌ها دست برندارد، امکان مذاکره وجود ندارد
حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی رئیس جمهور در نشستی با خبرنگاران رسانه‌های همگانی داخلی و بین المللی، ضمن طرح مهمترین مسایل کشور، مواضع جمهوری اسلامی ایران را درباره مسایل منطقه ای وبین المللی تشریح و تبیین کرد.
این نشست خبری ساعت 16 و 5 دقیقه آغاز شد.
رئیس جمهور در ابتدای این نشست خبری ، با تبریک ایام میلاد با سعادت دخت پیامبر اسلام(ص) حضرت صدیقه کبری(ع)، از ملت بزرگ ایران به خاطر حضور پرشورشان در راهپیمایی 22 بهمن چهل و یکمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی سپاسگزاری کرد.
دکتر روحانی با برشمردن حوادث سخت و تلخ یکسال گذشته در کشور، گفت: سالی که گذشت و رو به پایان آن هستیم مثل سال 97، سال پر ماجرایی برای مردم بزرگ ایران بود. در آغاز امسال با حادثه سیل بی سابقه در کشور که 25 استان را دربرگرفت و همچنین حوادث طبیعی دیگر مواجه بودیم .
وی افزود: شهادت ناجوانمردانه سردار بزرگ شهید سلیمانی که تحمل آن برای همه مردم ما بسیار سخت بود و در عین حال حضور باشکوه مردم در مراسم تشییع این شهید نشان داد که مردم، مسیر و راهی که انتخاب کرده‌اند، به درستی ادامه خواهند داد.
رئیس جمهور همچنین حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی که موجب تأثر همه مردم بزرگوار ایران شد و حادثه کرمان در مراسم تشییع سردار شهید سلیمانی که عده‌ای از عزیزان و هموطنان جان خود را از دست دادند را از دیگر حوادث تلخ امسال عنوان کرد و افزود: در برابر همه این حوادث سخت، مردم ما در طول سال 98 تا امروز و همچنین سال 97 ایستادگی و مقاومت بی‌نظیری را در برابر فشارهای خارجی از خود نشان دادند.
دکتر روحانی تصریح کرد: برغم اینکه بدخواهان می‌خواستند ما امسال با شرایط غیرقابل تحمل مواجه شویم،خوشبختانه مشکلات ما امسال کمتر از سال گذشته است و با وجود اینکه شرایط در مجموع از سال گذشته سخت‌تر است اما همه شاخص‌ها از لحاظ اجتماعی، امنیتی و اقتصادی نشان می‌دهد که موضوع فشار حداکثری آمریکا را پشت سر گذاشته‌ایم.
رئیس جمهور تاکید کرد: بی‌تردید آمریکایی‌ها امروز به این نتیجه رسیده اند که مسیر و استراتژی که انتخاب کرده بودند با محاسبه غلط بوده و نسبت به ملت بزرگ ایران تأثیرگذار نخواهد بود.
دکتر روحانی افزود: البته تحریم ها به طور طبیعی مشکلاتی را برای مردم بوجود می‌آورد و از این نظر ممکن است در زندگی مردم اثر داشته باشد اما این تحریم‌ها بی‌ثمر خواهد بود و ثمری برای دشمنان ما نخواهند داشت.
رئیس جمهور اظهار داشت: آنها فکر می‌کنند که با فشار حداکثری می‌توانند در حال ضعف ما را پای میز مذاکره ببرند و تمام هدف آمریکا همین است که با فشار حداکثری درحالی که مردم در مسیر سختی فراوان و استیصال قرار گرفتند، دولت با ضعف در برابر میز مذاکره حضور پیدا کند اما این کار امکان ناپذیر است.
دکتر روحانی تاکید کرد: ما با قدرت و توانمندی و با عزت در برابر دنیا سخن حق‌مان را به صراحت بیان می‌کنیم اما هیچگاه با ضعف پای میز مذاکره نخواهیم رفت.
رئیس جمهور اظهارداشت: وقتی آمار را با 5 الی 6 یا 8 سال قبل این دولت یا سالهای قبل این دولت مقایسه کنیم، می‌بینیم علی‌رغم تحریم و فشار ، اولین بار است در تاریخ ایران اقتصاد بدون نفت را در سال 97 و 98 تجربه می‌کنیم. هیچ‌زمانی در تاریخ ایران هیچ دولتی اقتصاد بدون نفت را تجربه نکرده است، اما در سال 97 و بویژه در سال 98 اقتصاد بدون نفت را تجربه کردیم و دیدیم که کشور بدون نفت قابل اداره است.
دکتر روحانی ادامه داد: البته ممکن است پیشرفت‌های ما نسبت به اهدافی که دولت یازدهم و آغاز دولت دوازدهم و این دولت ترسیم کرده بود، کند شده باشد، اما وقتی آمار و ارقام را مقایسه می‌کنیم در بخش انرژی، نفت، گاز،برق، کشاورزی، گردشگری، شرکت‌های دانش‌بنیان، صنعت و معدن، خدمات و آموزش و سلامت، شرایط نسبتاً مناسب است.
رئیس جمهور خاطرنشان کرد: با مقایسه آمار و ارقام با سالهای قبل به خوبی درمی یابیم که اولاً ملت ما تا چه حد فداکارانه در این 2 سال در صحنه بودند و ثانیاً خادمان مردم و کارگزاران دولت در سراسر کشور تلاش و کوشش خودشان را به خوبی انجام دادند.
دکتر روحانی تصریح کرد: پیام من در سخن کوتاه آغاز مصاحبه تشکر از مردم بزرگ ایران و اعلام این نکته به مردم است که سال آینده هم با همین توانمندی و قدرتمندی مسیر را ادامه خواهیم داد و بالاخره مثل گذشته روزی ما دشمن را مجبور خواهیم کرد که پای میز مذاکره بیاید کما اینکه مذاکرات‌مان در سال های 92 و 93 هم آنها بودند که پای میز مذاکره آمدند و از ما درخواست مذاکره کردند.
رئیس جمهور افزود: البته امروز هم از ما درخواست مذاکره می‌کنند، اما باید به شرایط عادلانه برگردند تا این کار امکان‌پذیر باشد.
دکتر روحانی اظهار داشت: مسیر ما، مسیر ایستادگی، مقاومت و پیشرفت در سال آینده خواهد بود و آنها که برای سال آینده تبلیغ می‌کنند، تبلیغات نادرست می‌کنند؛ همانطور که در سال 97 تبلیغ کرده بودند ایران به تورم 3 رقمی می‌رسد و دیدیم در سال 97 چنین نشد و در 98 توانستیم آن را تا امروز در مسیر درستی قرار دهیم.
رئیس جمهور ادامه داد: سال آینده هم این مسیر را ادامه خواهیم داد و رشد اقتصادی و مسیر کنترل تورم بهتر خواهد بود؛ پیام من این است که سال آینده سال خوبی خواهد بود و از مردم بسیار شریف ایران به خاطر ایستادگی آنان در روزهای سخت زندگی در برابر فشارهای دشمن تشکر می‌کنم.
دکتر روحانی در ادامه به پرسش های خبرنگاران حاضر در این نشست خبری پاسخ دادند.
متن پاسخ های رئیس جمهور به پرسش های خبرنگاران به این شرح است:
سوال شبکه خبر سیمای جمهوری اسلامی ایران: مدتی است که از طرح پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران با موضوع طرح صلح هرمز می‌گذرد، تلاش‌های دولت و دستگاه دیپلماسی برای تحقق این طرح چه نتیجه‌ای را در پی داشته است؟
رئیس جمهور: برای همه جهانیان روشن است که در این منطقه صلح و ثبات بدون مشارکت ایران و حضور ایران امکان‌ناپذیر است. ثبات و صلح در منطقه با حضور کشور مهم و قدرتمندی مثل ایران امکان‌پذیر خواهد بود.
همواره دنبال امنیت در این منطقه بودیم و شهید سلیمانی جزو سردارانی بود که دنبال ثبات و امنیت در منطقه حساس خلیج فارس و خاورمیانه بود و همواره در این مسیر تلاش کرد و آخرین تلاش این شهید در مسیر گفت وگو با نخست وزیر عراق بود که ناجوانمردانه او را به شهادت رساندند.
طرح صلح هرمز در مجمع عمومی سازمان ملل امسال مطرح و به همه کشورها پیشنهاد شد و این طرح برای دبیرکل، دولت‌های منطقه و سایر کشورها ارسال شد و به طور رسمی این طرح را به سران کشورهای منطقه ارسال کردم و از همه آنها خواستیم که در این طرح مشارکت بکنند.
از کشورهای منطقه، برخی کشورها به خوبی استقبال کردند، برخی کشورها تاکنون پاسخ صریحی به ما ندادند اما در عین حال همچنان معتقدیم که راه‌حل صلح و امنیت منطقه، کشورهای منطقه باید این صلح را استقرار ببخشند و تلاش همگانی آنها باید این هدف را محقق بکنند و البته تأکید می‌کنیم که از صلح و ثبات منطقه همه باید استفاده کنند.
در این منطقه اگر صلح و ثباتی است باید همه کشورهای منطقه از این امنیت برخوردار باشند، اگر بخواهیم برخی کشورها را از ثمرات امنیت برخوردار کنیم، برخی را نگذاریم مسلماً آن صلح پایدار نخواهد بود. ما همچنان بر طرح صلح هرمز یا طرح امید اصرار می‌ورزیم و یکی از بهترین راه‌حل‌ها برای ایجاد امنیت پایدار در این منطقه است.
سوال خبرنگار روزنامه اطلاعات: مدام پیام‌هایی از طرف برخی کشورهای دوست برای ایجاد گشایش در بن‌بست ایجاد شده در مسیر برجام به ایران می‌رسد و شما هم در جواب پیشنهادهایی به آنها ارایه کردید، از طرف دیگر شکست استیضاح آقای ترامپ این شائبه را ایجاد کرده که بخت اول ریاست جمهوری آمریکا در دور بعدی است، اگر چنین باشد تحلیل شما چگونه است، آیا آقای ترامپ در صورت پذیرفته شده به عنوان رئیس جمهور آمریکا برای دور بعدی فشارهایش را به ایران بیشتر می‌کند یا اینکه قبل از آن دوره امکان دستیابی به یک توافق یا یک گشایش در فضای موجود وجود دارد؟
رئیس جمهور: این سوال را بیشتر از آن طرف باید بپرسید. برای ما فرقی نمی‌کند که چه حزبی در آمریکا حاکم باشد. آنچه برای ما مهم است منافع ملی کشور خودمان است، شما می‌دانید در آمریکا دو گروه از اول بودند و الان هم هستند یک گروه معتقد بودند که با فشار به ایران، ایران را می‌توانیم به آن مسیری که دلخواه مان است، وادار کنیم .گروه دیگری هم معتقد بودند، ایران قدرتمندتر از این حرف‌هاست و باید برویم با ایران تفاهم کنیم .
این گروه دوم همان دولت قبلی بود که معتقد بود باید با ایران تفاهم کرد لذا پای میز مذاکره آمدند. البته مذاکره سختی بود ولی به یک تفاهمی رسیدیم. آن تفاهم هم در حال اجرا بود. البته اگر طرف‌های ما به صورت کامل به آن توافق عمل می‌کردند ما شرایط بهتری را در منطقه و جهان تجربه می‌کردیم متأسفانه در حین اجرا، گروه اول روی کار آمدند. یعنی اینکه آنهایی که از اول معتقد بودند که راه‌حل، تفاهم با ایران نیست و راه‌حل تحمیل به ایران است. میگفتند یک بسته ای آماده کردیم باید به ایران تحمیل کنیم. نه اینکه با ایران بنشینیم درباره موضوعاتی با هم بحث کنیم و به نقطه نظر مشترک برسیم و تفاهم کنیم.
این گروه که روی کار آمدند همین است که شما می‌بینید با فشارهایی که اسرائیلی‌ها و برخی از کشورهای مرتجع منطقه به اینها آوردند، خودشان هم چنین اعتقاداتی را دنبال می‌کردند.
فکر می‌کردند اگر یک تحریم حداکثری را بر ایران طراحی و اجرا کنند - پیش‌بینی آنها چند ماه بیشتر نبود - میگفتند با این فشار حداکثری ایران 3، 4 ماه بیشتر نمی‌تواند مقاومت کند و تسلیم می‌َشود و وقتی تسلیم شد،آن وقت، بسته پیشنهادی خودشان را روی میز مذاکره می‌گذارند، و به تعبیر آنها ایران مجبور است که به یک صورتی بپذیرد.
از تحریم جدید و فشار حداکثری آمریکا تا امروز بیش از 20 ماه گذشته است. شرایط ما در این 5، 6 ماه اخیر از سال قبل بهتر شده است. بنابراین این تحریم و فشار حداکثری شکست خورده است. در منطقه، شرایط بهتری از 2 سال پیش داریم و در شرایط داخلی ،اتحاد و وحدت داریم. آنها می‌خواستند در درون کشور مردم در شرایطی قرار بگیرند که به این باور برسند که بدون تفاهم و توافق با آمریکا نمی‌توانیم زندگی‌مان را ادامه دهیم این را هم هیچ کس در کشورمان قبول ندارد.
همه در مقام عمل دیدند که ما در این 20 ماه ،تحت فشار حداکثری بودیم، اما با کمی سختی و مشکل از آن عبور کردیم. بنابراین، اینکه دولت بعدی چه کسی است، گروهی که الان حاکم هستند، قبل یا بعد انتخابات می‌خواهد. طرح و حرف ما یکی بوده و گفتیم اگر آمریکا به برجام برگردد و از تحریم‌ها دست بردارد، می‌تواند در قالب 1+5 باز هم حضور پیدا کند و مذاکره کند و تا زمانی که اینچنین نشود امکان مذاکره با آمریکا وجود ندارد.
سوال خبرگزاری تسنیم: فکر می‌کنم کمتر از 5 روز برای انتخابات مجلس شورای اسلامی‌باقی است و طبیعتاً فضای کشور، فضای انتخاباتی است...پاسخ شما را به برخی شانتاژ‌های رسانه‌ای درباره انتخابات چیست و در شبکه‌های اجتماعی لیستی به عنوان فهرست یاران روحانی منتشر شده و منتسب به شما و نزدیکان شماست آیا قرار است در انتخابات مجلس از لیستی حمایت کنید یا خیر؟
رئیس جمهور: همانطور که گفتید خوشبختانه فضا یک مقداری نسبت به گذشته فرق کرده است و امروز یک شور و نشاط نسبی را برای انتخابات در کشور می‌بینیم و دلمان می‌خواهد این شور و نشاط در روزهای آینده به حداکثر برسد و انتخابات به بهترین شکل برگزار شود.
حتماً یک انتخابات پرشور و حداکثری به نفع همه ماست و به طور حتم آمریکایی‌ها از حضور حداکثری مردم خوشحال نمی‌شوند و حتماً از انتخاباتی که با حضور حداقلی باشد خوشحال می‌شوند و به نفع کشور ما هم نخواهد بود.
از ابتدا نگران بودم نکند شرایط به گونه‌ای باشد که یک رقابت خوبی صورت نگیرد و وقتی رقابت نیست، انتخابات ممکن است سالم و درست باشد اما حضور کم میشود، حضور مردم با رقابت بیشتر میشود.
گزارشی که وزارت کشور قبلاً به من داده بود و در دولت مطرح کرد این بود که 70 حوزه غیررقابتی است و این من را نگران کرد و همه تلاش من این بود که یک کاری کنیم که این رقابت بیشتر شود و حتی الامکان آنهایی که میشود طبق قانون تأیید شوند، تأیید شوند و به صحنه بیایند و رقابت پرشور شود.
امروز ظهر من از وزارت کشور پرسیدم که وضع آن 70 حوزه‌ای که گفتید رقابتی نیست بهتر شده یا نه؟ براساس آخرین گزارشی که امروز به من دادند فقط 44 حوزه رقابتی نیست و بقیه حوزه‌ها رقابتی است. اینکه انتخابات در اکثر حوزه‌ها رقابتی است و مردم حضور پیدا می‌کنند برای من خوشحال کننده بود.
در جاهایی هم که وزارت کشور اعلام می‌کند رقابتی نیست باز هم مردم باید حضور پیدا کنند، ممکن است از حزب آنها کسی نباشد، اما به هر حال همه ما ایرانی هستیم، علاقمند به انقلاب و کشور هستیم، در حزب رقیب هم میشود افرادی را انتخاب کرد که به نظر مردم اصلح و بهتر هستند و می‌توانند بهتر برای کشور در پارلمان و مجلس‌شان مفید باشند.
دولت در انتخابات هیچ دخالتی ندارد . هیچ لیستی به نام دولت در انتخابات نداریم. روحانی هم هیچ لیستی ندارد مردم آزاد هستند ، امیدوارم به بهترین شکل مردم در انتخابات شرکت کنند و ان‌شاء الله آثارش هم آثار بسیار خوبی برای ملت ما باشد و ما با مجلس بسیار خوب و با روحیه جدید مواجه باشیم برای اداره کشور.
سوال خبرگزاری دانشجویان (ایسنا): در عمل از عمر دولت شما حدود یکسال و نیم باقی مانده است اما این اواخر شاهدیم که شایعاتی مبنی بر استعفای شما مطرح میشود، تحلیل شما از انتشار این شایعات چیست؟ آیا شما واقعاً خسته شدید و می‌خواهید استعفا دهید؟
رئیس جمهور: چه کسانی می‌گویند که من می‌خواهم استعفا دهم؟
خبرنگار: احتمالاً رقبای شما مطرح می‌کنند.
رئیس جمهور: به هر حال، استعفا به نظر من خیلی معنا ندارد؛ از آغاز انتخابات آمدیم و به مردم وعده‌ای دادیم و قولی به مردم دادیم؛ پای وعده و قول‌مان تا پایان، تا ساعت آخر ان‌شاء الله خواهیم ماند و تلاش می‌کنیم تا حد امکان آنچه به مردم وعده دادیم را اجرایی کنیم؛هرچند ممکن است شرایط اقتصادی و فشار دشمن یک مقدار مشکلاتی را برای ما ایجاد کرده باشد.
هیچ وقت در ذهنم مسأله استعفا مطرح نبوده، البته شما مطرح کردید؛ این را بگویم ماههای اولیه‌ای که انتخابات برگزار شد، یک چیزی به دلایلی در ذهن من بود و من خدمت رهبری مطرح کردم و گفتم دولت آمده است و هنوز مراسم به اصطلاح تنفیذ و تحلیف انجام نشده بود. دولت آمده و می‌خواهد کار کند و شما اگر به هر دلیلی فکر می‌کنید دولت و یا فرد دیگری بهتر می‌تواند خدمت کند، آماده‌ام به راحتی کنار روم و ایشان به شدت این را رد کرد و فرمود به هیچ عنوان؛ دلم می‌خواهد تا روز و ساعت آخر شما به خدمت‌تان ادامه دهید و من هم حمایت می‌کنم.
یکبار دیگر در سال 97 به دلایلی که الان نمی‌خواهم بگویم در دولت مباحثی که مطرح شد؛ دو مرتبه خدمت ایشان مطرح کردم، ایشان فرمود که من حتی اجازه نمی‌دهم دولت یک ساعت زودتر مسئولیت را؛ بحث ماه و هفته نیست؛ یک ساعت هم اجازه نمی‌دهم؛ دولت تا ساعت آخر باید کار خود را انجام دهد و من هم از اول نظرم همین بوده، الان هم نظرم همین است و دولت تا ساعت آخر کار خودش را انجام می‌دهد و به وظیفه خودش عمل می‌کند.
همه مردم هم تا امروز از نظام و از دولت حمایت کردند و دلشان می‌خواهد شرایط کشور بهتر شود؛ اگر شرایط بهتر می‌خواهیم همه باید از نظام حمایت کنیم؛ در عین حال اگر نقدی داریم، آن نقد را دلسوزانه مطرح کنیم، اشکال ندارد ممکن است جایی اصلاح نیاز داشته باشد؛ بنابراین این حرف و شایعه را قویاً تکذیب می‌کنم؛ دولت پای مسئولیت و عهد خودش تا ساعت آخر خواهد ماند.
سوال تلویزیون المسیره یمن: جناب آقای وزیر خارجه ایران در مونیخ گفتند پیام‌هایی از سوی عربستان ارسال شده که ایران به آنها پاسخ مثبت داده است اما بعد از آن وزیر خارجه عربستان این موضوع را تکذیب کرد. مضمون این پیام‌ها چه بوده و در صورت توقف تجاوز علیه یمن این مسأله روی از سرگیری روابط دوجانبه بین ریاض و تهران تأثیرگذار خواهد بود؟
رئیس جمهور: همواره دولت‌هایی بودند که پیام‌هایی را برای ما می‌آوردند. برای این موضوع ابتدا نخست وزیر قبلی پاکستان به ایران آمدند و بعد کشورهای دیگر، در همین اواخر هم باز دولت پاکستان در این زمینه فعال بود، دولت عراق هم در این زمینه فعال بوده، دولت‌های دیگر در این زمینه فعال بودند. دولت‌های اروپایی نیزپیام‌هایی را برای ما آوردند. همیشه پاسخ ما این بوده که ما یک مشکل پیچیده غیرقابل حل با عربستان نداریم و هر زمانی که عربستان آماده باشد، مسایلی که بین ما است، قابل گفتگو است. البته مهمترین مسأله الان در منطقه، مسأله یمن است، برای عربستان سعودی هم بسیار مهم است که پایان کار چگونه باشد.
عربستان سعودی یک اشتباه بزرگی در منطقه نسبت به یمن مرتکب شد،. فکر می‌کرد یمن را با چند هفته یا چند ماه می‌تواند تسلیم کند. این خطا و اشتباهی بود که انجام داد. تا امروز هم خودش گرفتار شده و هم مردم عزیز یمن را گرفتار کرده است.
کشتار بی‌سابقه‌ای را در آنجا ایجاد کرده است البته اگر عربستان دست از تجاوزش در یمن بردارد، همانطور که شما اشاره کردید شرایط برای گفتگو و مصالحه بسیار آماده‌تر خواهد بود و یکی از مسایل بسیار مهم مسأله یمن است.
معتقدیم مسأله یمن باید به خود مردم یمن واگذار شود. خود مردم یمن باید حل و فصل کنند و کشورهایی که به یمن تجاوز کردند هم باید دست از تجاوز بردارند و هم باید غرامت و خسارت را به مردم یمن پرداخت کنند.
سوال خبرگزاری فارس: شما در سخنرانی مدتی پیش خود از انتصاب به جای انتخاب سخن گفتید. همچنین همین تعبیرات را در مورد شورای نگهبان هم بکار بردید اما با توجه به اینکه خودتان در 2 انتخابات 92 و 96 طبق همین پروسه به ریاست جمهوری رسیدید به نظر شما این سخن قابل پذیرش است ثانیاً اینکه اگر بالاترین مقام اجرایی کشور در نزدیکی انتخابات چنین سخنانی بکار ببرد آیا به نظرتان در حضور حداکثری مردم تأثیر منفی نمی‌گذارد؟
رئیس جمهور: اگر رئیس جمهوری اینجوری حرف بزند که شما حرف زدید، خیلی بد است و حتماً اثر بد می‌گذارد.
هیچ موقع من انتخابات را زیر سوال نبردم و نخواهم برد. انتخابات مسأله بسیار مهمی در کشور ما است و یک رکن رکین است و همانطور که رهبری هم فرمودند، همه ارکان کشور با انتخابات و بطور مستقیم یا غیرمستقیم روی کار آمدند و مشروعیت خودشان از لحاظ حقوقی و اجتماعی با رأی مردم است.
همه حرف من از روز اول که ممکن است بعضی‌ها برداشت‌شان دقیق نباشد، این بود که نگذاریم انتخابات تبدیل به انتصابات شود و نه اینکه الان انتصابات است و انتخابات نیست.
اگر انتخابات نیست پس چرا خود من اصرار می‌کنم بیایید شرکت و حضور پیدا کنید، اگر انتخابات واقعی نیست چرا این همه خواهش می‌کنم از نظارت شورای محترم نگهبان که یک مقدار از سخت‌گیری کم کنید که رقابت بیشتر شود و اگر انتصابات است، اصرار و التماس نمی‌خواهد و همه بحث‌ها برای این است که ما انتخابات داریم و همه انتصابات نیست.
آن انتخاباتی که انتصابات بود، برای قبل از انقلاب و رژیم گذشته بود. من هم در آن سخنرانی گفتم که در زمان رژیم گذشته همه در تهران انتخاب می‌شدند و بی‌جهت در حوزه‌های مختلف مردم را پای صندوق رأی می‌کشاندند و نباید یک روزی آنچنان اتفاقی در تاریخ ما بیفتد و حتماً امروز انتخابات داریم و حتماً هم همه مردم باید تلاش کنند.
الان در انتخابات مثل همه امور ممکن است از فرآیندها به طور کامل راضی نباشیم. اشکال ندارد، انتقاد داشته باشیم اما نباید بخاطر انتقاد به فرآیندها انتخابات را ترک و قهر کنیم و کنار برویم و باید همه پای صندوق انتخابات برویم و انتخابات بسیار مهم است
افتخار می‌کنم که در سال های 92 و 96 با انتخاب مردم روی کار آمدم و اگر انتخاب مردم نبود حتماً مشروعیت نداشتم و نه من بلکه مجلس و همه ارکان کشور هم همینطور و به نوعی انتخابات و با رأی مردم است.
همه انتخابات برای ما مهم است و از همه مردم خواهش می‌کنم که پای صندوق آراء بیایند و رأی بدهند تا ان‌شاء الله بهترین‌ها برگزیده شوند و مجلس خوبی در آینده پیش روی ما باشد.
سوال خبرگزاری ایلنا: به نظر می‌رسد جریانی در داخل کشور به صورت هدفدار و هدفمند مقابل آن چیزی که شما به آن وعده داده بودید ایستاده‌اند. امروز هم سعی می‌کنند با استفاده از نارضایتی مردم در جریان انتخابات بیایند به میدان و بخواهند کارهای خودشان را انجام دهند، آقای رئیس جمهور از شما می‌خواهیم بگویید که چه کسانی در داخل همسو با ترامپ و نتانیاهو نگذاشتند برجام به سرانجام برسد؟... از شما به عنوان رئیس جمهور می خواهم به این سوالات پاسخ دهید.
رئیس جمهور: واقعیت این است که همه ما، همه احزاب و جناح‌ها باید از این ذهنیت خارج شویم که یک جناح باید کشور را در اختیار داشته باشد، همه باید احساس کنیم که همه احزاب و همه جناح‌ها، همه گروه‌ها در حد خودشان حق دارند و باید حضور داشته باشند و فعال باشند و معنی ندارد که در کشور، یک جناح یا یک حزب حاکم مطلق بر کشور باشد و همه جا فقط او باشد. این اصلاً به نفع کشور نیست و به ضرر کشور است. همه باید تلاش کنیم.
اینکه شما می‌فرمایید بعضی چیزها به اعتماد مردم لطمه خورده است. همینطور است وباید تلاش کنیم این اعتماد را برگردانیم. به اعتقاد من در آبان ماه، غروب جمعه علامتی داده شد که علامت غلطی بود. روز جمعه که نرخ جدید بنزین به مردم اعلام شد و مردم هم خرید و فروش را انجام می‌دادند صبح، ظهر و عصر جمعه مشکلی نداشتیم.
غروب جمعه حرکت‌هایی اول در فضای مجازی شروع شد و علامتش این بود که در این حرکت، توافق همگانی نیست. یعنی گویی موضوعی اختلافی است. یعنی شکاف حاکمیتی را به نادرست القاء کردند و بعضی از مردم هم فکر کردند که یک عده موافقند و یک عده مخالفند و حتی بعضی‌ها گفتند ما یکشنبه صبح این را برمی‌گردانیم، طرح چند فوریتی می‌دهیم و ذهن مردم را مغشوش کردند درحالی که در موضوع آبان و موضوع حامل‌های انرژی، تصمیم تنها دولت نبود، تصمیم کل نظام بود.
این تصمیم در شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا اتخاذ شده بود، هر سه قوه آنجا حضور دارند، هر سه قوه رأی داده بودند، به اتفاق آراء تصویب شده بود، رهبری آن را تأیید کرده بود، بنابراین چیزی نبود که تنها دولت باشد، همه با هم و کل نظام در این زمینه یک تصمیمی اتخاذ کرده بودند، اما تا صبح یکشنبه این تردید را مرتب نشر می‌دادند که اختلاف است، چند طور نظر است تا اینکه مقام معظم رهبری که در بیاناتشان تصریح فرمودند این شبهه برطرف شد و کنار رفت.
شرایط هم غروب همان روز عادی شد، یعنی شب و روز دوشنبه ما هیچ مسأله ای در کشور نداشتیم. مشکل ما روز شنبه و یکشنبه بود آن هم عمدتاً شب شنبه و روز و شب یکشنبه بود، بعد از آن تقریباً مسأله تمام شد. متأسفانه پس از شبهه افکنی، شروع شد. البته رسانه‌های خارجی هم شما دیدید خیلی در این زمینه نقش داشتند.
در زمینه هواپیمای اوکراینی که شما اشاره کردید، یک اشتباه موردی در این حادثه رخ داد و این اشتباه آنقدر عجیب و غریب بود که آدم باورش نمی‌شد، یعنی کسی اگر می‌آمد به من می‌گفت این حادثه اشتباه اتفاق افتاده است، نمی‌توانستم باور کنم، همین الان هم برایم سخت است که چطور اتفاق افتاد؟ به هر حال ما در جنگ بوده ایم و پدافند هوایی را می‌شناسیم.
7 سال خودم مسئول پدافند هوایی بودم. همچون حادثه‌ای در زمان جنگ هم در تاریخ ایران رخ نداده است. از روزی که هواپیما در ایران آماده و سیستم پدافندی در ایران آمده تا امروز چنین حادثه‌ای نداشتیم که در پایتخت کشور کنار فرودگاه بین‌المللی در روت پروازی چنین خطایی صورت گیرد.
یک خطای موردی عجیب و غریبی اتفاق افتاد، برای همه هم عجیب بود که واقعاً میشود همچین چیزی؟ و لذا تا رفتند بازرسی و بررسی کنند و به نتیجه برسند، می‌بایست یک مقام مسئولی به ما اطلاع می‌داد که این اشتباه رخ داده است، بله یک تخمین‌هایی مخصوصاً از روز پنجشنبه در ذهن ما بود، اما در عین حال آن مقام مسئول باید رسماً به ما می‌گفت این شده یا نشده.
کمی طول کشید. به اعتقاد من ممکن بود به یک صورتی این روند تسریع می‌شد، مثلاً پنجشنبه غروب اعلام می‌شد به جای اینکه شنبه صبح اعلام شود، این لطمه زد،
اما به نظر من تعمدی در کار نبود که به اعتماد مردم لطمه بزنند، همان نیروی مسلحی که برای ما در طول تاریخ افتخارات فراوانی را آفریده، آمد این اشتباه را به عهده گرفت، از مردم هم عذرخواهی کرد من هم اینجا از نحوه کار سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ستایش می‌کنم. هم در موضوع شهادت شهید سلیمانی، پاسخ سریع و قاطعی به آمریکایی‌ها داد و هم در این اشتباه در اولین فرصت ممکن آمدند از مردم عذرخواهی کردند و به مردم اعتماد دادند که کاری خواهند کرد که چنین اشتباهی هیچ‌وقت ان‌شاء الله در تاریخ ایران رخ ندهد.
بنابراین نباید بگذاریم اینگونه حوادث به انسجام ما لطمه بزند و ما را از هم جدا کند، حزب، جناح و رقابت سر جایش خوب است موقع انتخابات با هم رقابت کنیم هر که برنده شد اهلاً و سهلاً به او تبریک بگوییم، کار ما تمام شد.
برویم همه حمایت کنیم به آن فردی که برنده شده تا انتخابات بعدی. اشکال ما این است که در این داستان ما رقابت را ادامه می‌دهیم یعنی انتخابات هم که تمام میشود، باز رقابت را ادامه می‌دهیم و باز می‌خواهیم به مردم بگوییم شما اشتباه کردید، نه مردم اشتباه نمی‌کنند.
می‌خواهیم به مردم بگوییم شما اگر به این آقای "الف" رأی دادید اشتباه کردید ما به شما گفته بودیم "ب" بهتر است. چرا شما الف را انتخاب کردید. انتخابات همین است. ممکن است، جناح ما و جناح شما یک نظری داشته باشد. این نظر را ما عرضه می‌کنیم به ملت. وقتی اکثریت قاطع مردم رأی دادند همه باید تسلیم شویم.
مشکل ما اینجاست بعضی از احزاب و گروه‌ها هستند که در برابر ملت تسلیم نمی‌شوند و باز هم ادامه می‌دهند. این اشکال کار ماست که باید آن را رفع کنیم، در قواعد بازی اشکالاتی داریم این را باید اصلاح کنیم شرایط ما یک شرایطی است که همه باید در کنار هم باشیم تا از این مسیری که امروز دشمنان برای ما سخت کرده اند ان‌شاء الله به خوبی عبور کنیم.
سوال خبرنگار آزاد رسانه‌های آمریکا: رهبران در واشنگتن صحبت از تغییر رژیم در ایران و کشورهای همسایه می‌کنند؛ نظر جنابعالی به عنوان رئیس جمهوری اسلامی ایران در مورد تغییر رژیم در ایالات متحده چیست و اینکه نظر شخصی شما در مورد نامزدهای متعدد حزب دمکرات بخصوص ساندرز را می‌خواستم؟
رئیس جمهور: آنچه برای ما مهم است اینکه مسئولین آمریکا و کاخ سفید تغییر فکر بدهند، تغییر رژیم نمی‌دانم. تغییر فکر بدهند و آنچه به نفع مردم آمریکا و به نفع ملت‌های منطقه است، آن را انتخاب کنند؛ از هر حزب و فردی که هست. نه نسبت به حزب خاصی نظر خاص دارم و نه نسبت به فرد خاصی؛ آنچه برای ما مهم است اینکه کسی در کاخ سفید باشد که درست محاسبه کند و مسیری را برگزیند و انتخاب کند که به نفع همه است.
آمریکا باید یکجانبه‌گرایی و اینکه رهبر دنیاست را فراموش کند و از یاد ببرد؛ نه آمریکا رهبر دنیاست و نه یکجانبه‌گرایی پیروز میشود؛ اگر آمریکایی‌ها این دو را رها کنند، آنهایی که بر کاخ سفید حاکم می‌شوند چند جانبه‌گرایی را انتخاب کنند و خودشان را رهبر دنیا ندانند و برای همه ملت‌ها و همه حکومت‌های قانونی ارزش و حق مساوی قایل باشند، به نظر من می‌توانیم از این مشکلات عبور کنیم.
سوال خبرگزاری برنا : آقای رئیس جمهور شما در خصوص حادثه هواپیمایی اوکراینی یک سری توضیحات دادید و این حادثه یک سری ابهامات هم همچنان دارد؛ اینکه زمان اطلاع شما با توجه به فایل صوتی منتشر شده چه زمانی بوده؟! چرا دولت آسمان کشور را کلییر نکرد و یا اینکه چرا جنابعالی برای بررسی موضوع درخواست تشکیل دادگاه ویژه دادید؟
رئیس جمهور: در موضوع هواپیمای اوکراینی، حادثه صبح چهارشنبه اتفاق افتاد و ما هم صبح چهارشنبه و در واقع بعد از آن حادثه در دولت بودیم؛ آنچه در دولت مطرح شد، یک سانحه بود؛ یعنی آنکه وزیر راه آمد موضوع را مطرح کرد که یک سانحه بود و من هم در آن لحظه اول پرسیدم که این 737 مکس بود یا مدل دیگری بوده؟ که گفت من نمی دانم و گفتم مدلی است که در این مدت حادثه ساز هست یا نه مارک دیگری بوده که معلوم شد به هر حال آن مدل نبوده است؛ بعدازظهر آن روز شورای عالی امنیت ملی داشتیم، البته نه برای هواپیمای اوکراینی، برای مساله عین الاسد و عکس العمل های احتمالی آمریکا و این گونه مسائل.
بعدازظهر چهارشنبه ساعت 3 تا حدود 5 و ربع الی 5 و نیم شورای عالی امنیت ملی داشتیم؛ در آن جلسه هم گرچه بحث هواپیما بحث اصلی ما نبود ولی آخر جلسه که مطرح شد باز هم مساله سانحه مطرح بود نه چیز دیگر؛ شب که رئیس جمهور اوکراین با من صحبت کرد لحن او یک مقدار متفاوت بود و یک احتمالاتی را می داد یا اطلاعاتی را برخی از کشورها به او داده بودند و من هم شب با وزیر راه مفصل در این زمینه صحبت کردم که او باز هم می‌گفت این یک سانحه ای بوده و خبری نبوده است؛ به دلیل اینکه پدافند هوایی کشور می‌گفت شلیکی از طرف ایران صورت نگرفته است.
پنجشنبه یک مقدار شبهات بیشتر شد؛ باز با مسوولین امر صحبت کردم، غروب پنجشنبه که با رئیس ستاد کل صحبت می‌کردم تقریبا این احتمال دیگر قوی بود؛ البته تیم بازرسی آنها هنوز گزارش نداده بود، ولی این احتمال قوی بود که این حادثه روی خطایی در پدافند صورت گرفته است؛ به ایشان گفتم که اگر شما همین طور فکر می‌کنید و به این نتیجه رسیدید الان اعلام رسمی‌کنید که این خطا بود؛ گفت نه ما هنوز شبهاتی داریم و فردا در دبیرخانه شورای امنیت ملی جلسه ای داریم و آنجا بررسی و نهایی می‌کنیم؛ گفتم اگر شما شبهه ای دارید، آنجا بررسی شود.
به هر حال مقامات مسوول باید به ما گزارش رسمی‌بدهند؛ آنها قبل از ظهر در شورای عالی امنیت ملی جلسه ای داشتند و بعدازظهر سوال کردم و تقریبا دیگر پاسخ آنها روشن بود که جمع بندی این است که یک خطای انسانی صورت گرفته، و این در بعدازظهر روز جمعه بود.
من گفتم اگر این چنین است اعلام کنید و گفتند ما داریم بیانیه آن را می نویسیم؛ ساعت 4 و نیم بعدازظهر رئیس ستاد کل فرماندهی نیروهای مسلح با من تماس گرفت و آنجا رسما به من اعلام کرد که این خطا صورت گرفته است؛ یعنی اولین لحظه ای که به طور رسمی‌به من اعلام شد سقوط هواپیمای اوکراینی ناشی از خطای انسانی بوده ، ساعت 4 و نیم بعدازظهر جمعه بود و من همان لحظه هم گفتم که پس همین الان اعلام شود؛ گفتند باشد؛ بعد که دیدم اعلام نشد پرسیدم و دیدم در نهایت تصمیمی‌گرفته شده که جلسه شورای عالی امنیت ملی تشکیل شود.
گفتم اگر چنین تصمیمی هست همین امشب تشکیل دهیم و جمعه شب جلسه شورای عالی امنیت ملی را تشکیل دادیم؛ آنجا بحث مفصل انجام و کاملا ابعاد قضیه روشن شد؛ بیانیه ای هم که ستاد کل آماده کرده بود در آن جلسه مطرح شد و تصمیم نهایی اتخاذ شد که رسما اعلام شود و مسوولیت را بپذیرند؛ ساعت دوازده دیدم اعلام نشده تعجب کردم؛ به هر حال صبح شنبه اعلام شد.
می‌شد چند ساعتی یا لااقل مثلا شب جمعه این اعلام شود و یک مقدار این پروسه‌ها را تسهیل کنیم، اما اینقدر این خبر عجیب غریب بود که یک سیستم پدافندی جدا از کل شبکه پدافند یک جایی بوده بعد بدون اینکه هماهنگ شود یک تصمیمی اتخاذ کرده است؛ یک چیز خیلی عجیبی بود و واقعا آدم باورش نمی‌شد که چنین حادثه ای اتفاق افتاده باشد.
بنابراین کل ماجرا که ما کرونولوژی(سیر زمانی) آن را برای شما از اول تا آخر در این مصاحبه گفتیم این بود و الان هم مسیر را دنبال می‌کنیم؛ طبق مقررات بین المللی، عمدتا با اوکراینی‌ها راجع به مسائل هواپیما و مساله جعبه سیاه داریم صحبت می‌کنیم و امیدوارم مساله حل و فصل نهایی شود.
یک جمله دیگر هم ایشان (خبرنگار) گفت که کلییر شدن آسمان به عهده چه کسی بود؟
آسمان ما باز است و همه هواپیماها به طور طبیعی رفت و آمد می‌کنند؛ به هر حال در یک شرایطی آسمان باید در یک بخشی و روتی بسته شود؛ اینجا باید هواپیمایی کشوری اعلام کند که این مسیر از این ساعت تا آن ساعت یا این روز تا آن روز یا هر چه که هست بسته است؛ معمولا دو تا مقام بیشتر نیست؛ یا هواشناسی کشور است که ممکن است یک شرایط فوق العاده جوی پیش بینی کند و بگوید این روت به این دلیل مثلا از این ساعت تا آن ساعت بسته شود و یا نیروهای مسلح هستند؛ یعنی ستاد کل نیروهای مسلح اعلام کند و بگوید این فضا بدلیل مانور، عملیات یا احتمال خطر جنگ یا هر چه هست بسته شود.
دولت در این زمینه اصلا مسوولیتی برای کلییر کردن به عهده ندارد و این مسوولیت در مسائل امنیتی یعنی غیرمسائل طبیعی و هواشناسی و اینها مربوط به نیروهای مسلح میشود؛ در طول این 41 سال هم همین روال بوده؛ همیشه روال این چنین بوده است.
سوال خبرنگار مجله نیویورکرز: ابتدا تشکر می‌کنم در کشور شما حضور دارم و متاسفم که نمی‌توانم فارسی صحبت کنم، ابهامات خیلی زیادی وجود دارد اینکه بعد از اینکه قیمت بنزین در آبان ماه افزایش پیدا کرد چه تعداد شهروند غیرنظامی ایران کشته شده خیلی تناقضات و ابهامات هست، میشود شما به ما بگویید چند نفر کشته شدند، شفاف سازی کنید تا ابهامات رفع شوند؟
رئیس جمهور: در این حادثه البته رسانه‌های خارجی اغراق و مبالغه عجیب و غریب کردند و عددهای عجیب و غریبی اعلام کردند. البته یک عددی را اول اعلام کردند بعد به آنها چیزی گفته نشد و همینطور بالا بردند و روزانه 100 نفر 100 نفر بالا بردند تا از هزار هم عبور کرد.
اینها کاملا نادرست و ناصحیح است و این ارقام از ابتدا هم گفته بودم که آنهایی که از نیروهای خودی بودند در این زمینه کاملا مشخص شود چراکه عده ای از اینها که کشته شدند از نیروهای خودی ، بسیج، نیروهای انتظامی ، مردم عادی و مردم عابر بودند و مورد هدف قرار گرفته اند و آنهایی که به هر حال جزء معترضین بودند و تخلف کردند یعنی به یک مرکز نظامی تهاجم کردند و مرکز نظامی از خود دفاع کرد که اینها تفکیک شود و به مردم اعلام میشود.
آمار اینکه چند نفر کشته شدند در اختیار پزشکی قانونی کشور است و اگر برای پزشکی قانونی همه ابعاد روشن است که قاعدتا در این مدت باید روشن باشد، می‌توانند این مساله را اعلام کنند و مشکلی نیست ولی آمار واقعی آنچه تاکنون ما اطلاع داریم و به ما اعلام شده با آماری که در رسانه‌ها اعلام میشود خیلی خیلی فاصله زیادی دارد.
سوال خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی( ایرنا): مهلت گروه اقدام ویژه مالی رو به پایان است، مجمع تشخیص مصلحت نظام هم هنوز هم پاسخ روشن و شفافی به دو لایحه پالرمو و سی.اف.تی نداده است آیا از نظر دولت تصویب این دو لایحه منتفی است؟ در صورت ورود ایران به لیست سیاه اف.ای.تی.اف دولت چه تدابیری برای آن در نظر گرفته است؟
رئیس جمهور: دعای ما این است که ان شاءالله مجلس آینده که تشکیل میشود و مردمی‌که روز جمعه پای صندوق انتخابات می روند، مجلس و دولت بتواند با هماهنگی بیشتری با هم کار کنند و من به عنوان رئیس دولت برایم جای تاسف است که لوایح متعددی را که به مجلس دادیم برخی از آن در آنجا مورد بررسی قرار نگرفت، برخی مورد بررسی قرار گرفت مثل لایحه جامع انتخابات که ماهها دولت روی آن کار کرد و شاید بیش از یک سال وزارت کشور روی آن کار کرد و یک لایحه بسیار خوبی بود و دلمان می خواست آن لایحه ماهها پیش تصویب شود و این انتخابات هم اتفاقا بر مبنای آن لایحه برگزار شود اما متاسفانه آن کنار رفت و ما امروز می‌بینیم که با یک مشکلاتی مواجه هستیم.
یا سه لایحه مهمی‌که برای مساله شفافیت، مساله تعارض منافع و مساله مبارزه با فساد دادیم که لوایح بسیار مهمی هستند که هنوز مورد رسیدگی نهایی هستند.
دو لایحه بسیار مهمی هم دولت به مجلس داد که همان پالرمو که مبارزه با جرایم سازمان یافته از لحاظ مالی است و لایحه دیگر هم الحاق کنوانسیونی برای مبارزه با مسائل مالی تروریزم بود. این دو را دولت تصویب و به مجلس داد، تقریبا در مجلس هم با این لوایح خوب برخورد شد و خوب هم مورد بررسی قرار گرفت و تصویب شد.
در شورای نگهبان هم تقریبا در یک مورد که هیچ مساله ای نبود که می‌توانست حل و فصل شود، در یک موردی هم می‌توانست به هر حال با مجلس تفاهم و حل شود، متاسفانه به مجمع تشخیص رفت البته نه با روال معمولی که ما همیشه می‌شناختیم.
روال معمول این است که یک لایحه ای دولت به مجلس می فرستد، مجلس بررسی و تصویب می‌کند و به شورای نگهبان می فرستد ، شورای نگهبان اگر ایراد گرفت و مجلس آن ایراد شورای نگهبان را به مصلحت ندید و قبول نکرد آن وقت این لایحه یا قانون را به مجمع می فرستد که مجمع در مورد مصلحت درباره آن بین مجلس و شورای نگهبان داوری کند.
یک چیز دیگری اخیرا مرسوم شده که قدیم کمتر روی این روند بود و آن اینکه یک گروهی در مجمع به عنوان ناظر یا هیات نظارت یا هیات عالی نظارت، اینها بگویند این لایحه ای که دولت فرستاده یا حتی این را که مجلس تصویب کرده با مصوبات مجمع یعنی با سیاست های کلی که مجمع تصویب کرده، نمی خواند. این روند در قانونگذاری خیلی سابقه طولانی ندارد و این اواخر راه افتاده است.
یعنی مجمع که بنا بود اختلاف شورای نگهبان و مجلس را حل و فصل و تمام کند خودش هم یک طرف دعوا شده است. الان در بعضی از موارد هم مجمع می‌گوید نه این را من قبول ندارم، شورای نگهبان می‌گوید من قبول دارم، مجلس می‌گوید قبول دارم، مجمع هم می‌گوید این جا با آن سیاست کلی که من قبلا تصویب کردم در منافات است.
به هر حال به این صورت درآمده و این دو لایحه گرفتار این روند شده است. این لوایح لوایحی بوده که دولت به مجلس فرستاده و دولت آنرا قبول دارد. دولت مدتها روی این لوایح فکر و بررسی کرده و چارچوب های روشنی برای آن گذاشته که به مصلحت کشور است، مجلس هم آنرا به مصلحت دیده است حالا شورای نگهبان اینجا ایراد گرفته است .
امام(ره) یک بیانی دارد به نظر من خوب است حقوقدانها و محققین به آن مراجعه کنند در آغاز تشکیل مجمع قبل از اصلاح قانون اساسی ، امام راحل آنجا می‌گوید که اگر یک چیزی را دولت گفت، مصلحت کشور است و لازم است و در کمیسیون مجلس رفت و کمیسیون مجلس هم همین تشخیص را داد و به پارلمان آمد و مجلس هم همین تشخیص را داد این برای مصلحت کافی است و نیازی به چیزی ندارد ولی برای احتیاط بیشتر من یک جمعی را تعیین می‌کنم که بین شورای نگهبان و مجلس اگر اختلاف است آنها نظر بدهند و حل کنند و این اصل تاسیس مجمع در بیانات امام است . بعدها در اصلاح قانون اساسی،جزء اصول قانون اساسی شد.
من بسیار متاسفم از آنچه که امروز پیش آمده اما به نظر من دیگر از توان دولت خارج است یعنی اینقدر ما در این زمینه مکاتبه کردیم، اینقدر نامه نوشتیم، من حضورا چند بار خدمت مقام معظم رهبری صحبت کردم ، ایشان صریحا به من فرموده من نسبت به لوایح دولت نظر مخالفی ندارم و بنابراین این لوایحی که دولت تایید کرده و رهبری با آن مخالف نبوده و گفته من نظر مخالف ندارم. ولی در مجمع در این پیچ و خم گرفتار شده است.
اما اینکه گروه ویژه اقدام مالی چه نظری خواهند داد، چه مشکلاتی پیش می آید؟ به هر حال ما امیدواریم و همه تلاشمان را انجام می دهیم که به لیست سیاه برنگردیم و اگر هم چنین باشد باز دولت تلاش خود را ادامه خواهد داد.
ما در لیست سیاه بودیم البته دولت یازدهم، این دولت بود که از لیست سیاه درآورد یعنی ما در لیست سیاه بودیم و کاری کردیم که از لیست سیاه درآورده و به تعلیق انداختیم که حل شود و به سمتی می رفتیم که حل نهایی شود. همین لوایح هم برای همین بود که حل نهایی شود. منتها متاسفانه باز داریم برمی‌گردیم والبته امیدواریم برنگردیم اگر هم برگشتیم ما باز همه توان مان را برای حل و فصل مساله به کار می‌گیریم. البته در شرایط امروز روابط بانکی آنچنانی با دنیا نداریم که بگوییم برای ما یک مشکلی پیش می آید اما برای آینده مهم است به هر حال این شرایط بانکی که همیشه اینگونه نمی ماند ما باید از آن عبور کنیم وقتی از آن عبور می‌کنیم این موضوع خیلی مهم است چون مساله اف.ای.تی.اف مساله یک کشور ، دو کشور نیست تقریبا همه کشورهای دنیا آنرا قبول کردند. همه هم تقریبا یا در لیست سفید هستند یا در لیست خاکستری و تنها یک کشور است که خارج است و در لیست سیاه است و آن کره شمالی است و ما هم در لیست سیاه بودیم که دولت یازدهم این را از لیست سیاه درآورد.
ما ناامید نیستیم ، امیدواریم باز هم آنهایی که مسوول این کار هستند تلاش کنند تا این مساله حل و فصل شود.
سوال خبرنگار شبکه الجزیره: اخیرا هیات های سطح بالای اروپایی به تهران سفر کردند همانطور که مطلع هستید طرفین اروپایی برجام مکانیسم ماشه را فعال کردند با توجه به اینکه اگر این مساله و اختلاف حل و فصل نشود ظرف حدود 60 روز پرونده به شورای امنیت ارجاع داده میشود، به نظر شما ظرف چند هفته چه اتفاقی می افتد با توجه به اینکه برجام میراث و دستاورد شماست؟
رئیس جمهور: ظرف چند هفته آینده هیچ اتفاقی نمی افتد. آنچه که مورد بحث هست اینکه در برجام تعهداتی ما داریم و تعهداتی هم طرف مقابل دارد ، طرف مقابل عمدتا به خاطر خروج آمریکا از برجام و یک مقدار هم به خاطر بی عملی خودشان نتوانست تعهدات خود را انجام دهد. ما هم متقابلا ناچار شدیم تعهدات مان را در پنج مرحله کاهش دهیم.
در واقع امروز ما در فعالیت هسته ای چه در زمینه تحقیق و توسعه و چه در زمینه غنی سازی به تعهد برجامی مقید نیستیم و کار خودمان را در چارچوب آژانس انجام می دهیم.
ابتدا سه کشور اروپایی بر مبنای بند 36 دنبال همین روندی که شما می‌گویید، "تریگر" (ماشه) رفتند بعد ما برایشان استدلال کردیم که این روندی که شما انتخاب کردید نادرست است و با ماده 36 یا بند 36 در برجام نمی خواند.
آقای بورل ( مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا) که تهران آمد من به طور مفصل برایش توضیح دادم و استدلال کردم که چرا از لحاظ حقوقی شما نمی‌توانید از ماده 36 استفاده کنید و ذهن من این بود که لااقل او مخالفت نکرد و چیزی نگفت و علی القاعده، استدلال من را پذیرفت.
به او گفتم که ماده 36 به روشنی می‌گوید که " 1+5 " باید این اقدامات را انجام دهند پس شما اول باید بروید آمریکا را به برجام برگردانید و بیاید داخل برجام تا 1+5 درست شود بعد آن وقت برویم ببینیم باید کجا برویم و او در این زمینه شوخی نداشت، من به او گفتم شما امروز نمی‌توانید از ماده 36 استفاده کنید ضمن اینکه استفاده از ماده 36 به نفع کسی نیست یعنی نه به نفع اروپاست نه به نفع ما و نه به نفع هیچ کس و آنها به خوبی می دانند پایان قصه چه خواهد شد. من در یک نامه صریح به سران اروپا نوشتم که پایان این قصه چه خواهد شد.
بنابراین آنها به خوبی می دانند و به نظر من دنبال این قصه نخواهند رفت. آقای بورل هم در ملاقات با من گفت برای مدت نامعین ما این روند را تعلیق کردیم، یعنی برای طولانی مدت ما فعلا تعلیق کردیم تا بعدها با هم بنشینیم ببینیم باید چه کار کنیم بنابراین فعلا نه ماشه ای در کار است و نه در هفته‌های آینده حتی در ماههای آینده خبری خواهد بود، ما به فعالیت هسته ای خودمان البته زیر نظر آژانس ادامه می دهیم.
امیدواریم اروپایی‌ها بتوانند راه حلی پیدا کنند که ما بتوانیم با هم تفاهم کنیم آنها به تعهدات خودشان در برجام برگردند ما هم به تعهدات خودمان در برجام به طور کامل برگردیم. در این زمینه اروپایی‌ها کم و بیش قول هایی به ما داده اند که در این زمینه تلاش کنند ، امیدواریم این روند بتواند به نتیجه برسد.
سوال خبرنگار خبرگزاری مهر : بر اساس افکار سنجی نهادهای مختلف، مردم گرانی، تورم ، مشکلات معیشتی، بیکاری و مدیریت ناکارآمد را به عنوان مسائل اصلی خودشان در کشور عنوان کردند در حالی که شما در سخنرانی‌های خودتان کمتر جایگاهی به این مسائل اختصاص دادید و در مقابل در مورد توافق نیمه جان برجام، شورای نگهبان و برخوردهای قضایی بیشتر صحبت کردید؛ مثلا زمانی که بحث افزایش قیمت بنزین مطرح شد و مردم اعتراض کردند شما در پاسخ به اعتراض مردم، لبخند زدید و از این موضوع عبور کردید؛ سوال ما این است که شما در سالهای پایانی دولت چه زمانی می خواهید صدای اعتراض مردم را در برابر گرانی‌ها، تورم و این مشکلات بشنوید؛ و آیا اینکه دولت اراده ای بر این دارد که بخواهد سیاست های خود را برای پاسخ به منبع مطالبات مردم تغییر دهد یا نه؟
رئیس جمهور: اشکال شما به روند کار دولت و یا به لبخند بنده بود!؟ به هر حال هر کدام که بود، ببینید اینکه مردم مشکل دارند، حتما همین طور است؛ مردم مشکل دارند. اینکه زندگی مردم طبق مراد و مطلوب شان نیست کاملا درست است و دلیلش این است که کشور ما با یک تحریم بی سابقه در تاریخ مواجه شده؛ یعنی نه تنها در ایران سابقه نداشته در دنیا هم تقریبا بی سابقه است که یک کشوری نتواند فعالیت بانکی در دنیا داشته و برای صادراتش این همه مشکلات داشته باشد؛ به ویژه در صادرات انرژی خود این همه مشکل داشته باشد.
بنابراین وقتی فشار وارد میشود حتما تاثیرگذار است و نمی‌توانیم از اثرش فرار کنیم؛ به هر حال اثر دارد.
در سال 95 بالاترین رشد اقتصادی دنیا را داشتیم؛ یعنی 12.5 درصد رشد اقتصادی ما در سال 95 بوده که در دنیا اول بودیم؛ به دلیل اینکه شرایط، شرایطی بود که برجام اجرا شد و توانستیم روابط بانکی با دنیا برقرار کنیم؛ نفت ما یک مرتبه از یک میلیون بشکه به 2 میلیون 700 هزار بشکه صادرات رسید؛ این روشن است وقتی چنین میشود زندگی مردم هم خوب میشود؛ تورم تک رقمی است؛ رشد اقتصادی بالا می‌رود و زندگی مردم بهتر میشود.
اینکه شما می‌گویید امروز دولت به اعتراض مردم گوش نمی‌کند، چرا ما که حتما گوش می‌کنیم؛ اگر گوش نکنیم حتما گوش ما ایراد دارد؛ حتما باید به اعتراض مردم گوش کنیم؛ به هر حال مال آنهاست و آنها ولی نعمت ما هستند و مشروعیت ما از آنهاست.
البته در موضوع بنزین باید یک جایی یک وقت مناسبی توضیح بدهم که اگر گرانی بنزین باعث شد، چرا صبح ، ظهر و عصر جمعه خبری نبود؛ از وقتی که عده ای شکاف حاکمیتی را آغاز کردند و از شب شنبه شروع شد؛ همیشه وقتی می خواهند برای بنزین اعتراض کنند همان لحظه اول که گران میشود انجام میشود؛ الان کاری به آن ندارم؛ اینکه دولت در برابر این فشارها چه کار کرده؛ اولا در موضوع بنزین امروز دولت یک ریال از پول بنزین را برای مخارج دولت استفاده نمی‌کند و کل اضافه درآمد بنزین به مردم داده میشود؛ یعنی به آن 60 میلیونی داده میشود که اعلام شد؛ دوم اینکه شما آمار را ببینید، آمار تورم نقطه به نقطه در چند ماه پیش ما چقدر بوده؟ 52 بوده، امروز چند هست؟ همین ماه اخیر که مرکز آمار اعلام کرده 26 درصد یعنی 52 شده 26؛ تورم 12 ماهه در آخرین آمار 38 شده است؛ پس چه کسی این کار را کرده؟ دولت این کار را کرده، مردم این کار را کردند.
اینکه بخش کشاورزی ما رشد پیدا کرده یعنی کشاورزان فعالیت می‌کنند و دولت هم کمک می‌کند؛ اینکه در بخش صنعت کار فعال شده، یعنی صنعتگران این کار را می‌کنند و دولت هم کمک می‌کند؛ اینکه می‌گوییم ناکارآمدی، یعنی چه؟ در شرایط تحریم کار این دولت را با دولت های دیگر مقایسه کنیم؛ اینکه آسان است و مشکل نیست؛ در زمینه سلامت بیایید مقایسه کنید؛ در صنعت، پتروشیمی و گاز مقایسه کنید؛ همین امروز اعلام شد که مصرف گاز در این روزها در ایران 600 میلیون متر مکعب در روز است؛ قبل از این دولت، کل تولید ما 620 میلیون متر مکعب بوده، الان رسیدیم به نقطه‌ای که می‌توانیم اداره کنیم.
اینکه آخر امسال تولید گاز از حدود 620 میلیون متر مکعب به هزار میلیون متر مکعب می‌رسد یعنی دولت ناکارآمد است یا کارآمد است؟ اینکه پتروشیمی تا پایان دولت 2 برابر میشود؛ یعنی 56 میلیون تن پتروشیمی اوایل دولت یازدهم در آخر این دولت 100 میلیون تن میشود؛ یعنی 2 برابر میشود.
اینکه بنزین بیش از 2 برابر شده است و در گازوئیل این خودکفایی‌هایی که حاصل شده و این تحولاتی که در بحث سلامت، روستاها، در همه بخش‌ها ایجاد شده؛ این کلمه ناکارآمدی که دوستان رقیب ما بکار می‌برند، به اعتقاد من جمله دقیقی نیست؛ آنها باید به ما کمک کنند؛ در شرایطی که در فشار آمریکا و بین‌المللی که مسبب‌اش آمریکایی هستند و به ما وارد میشود، آنها باید امروز بیشتر کمک کنند و ما را یاری کنند؛ حتماً دولت، مجلس و قوه قضائیه‌ی تنها، موفقیت‌اش کم خواهد بود؛ هر سه باید در کنار هم باشیم.
شما گفتید انتقاد می‌کنم از شورای نگهبان و اسم شورای نگهبان را شما بردید؛ ما گروه نظارت را گفتیم و اینهایی که نظارت می‌کنند؛ اینها که جزو بساط شورای نگهبان هستند؛ مثل اینکه به کارمند وزارت کار انتقاد کنید و بگویید دولت؛ بله کارمند وزارت راه به یک معنایی به دولت وصل میشود. اسم شورای نگهبان تا حالا نبردیم؛ شما می‌گویید؛ منظور نظاری که زیر نظر شورای نگهبان کار می‌کنند؛ انتقاد که اشکالی ندارد، اگر شما اشکال می‌فرمایید، ما انتقاد را تعطیل کنیم.
بنده به عنوان رئیس جمهور برای مسئولیت اجرای قانون اساسی موظفم و باید جایی که می‌بینم قانون اساسی نقض میشود به مردم اطلاع دهم؛ تنها وظیفه قانون اساسی در اجرای قانون اساسی یک نفر در کشور است و آن رئیس جمهور است و هیچ کس دیگری نیست؛ قانون متولی دارد و متولی‌اش مجلس یا اجرای قانون و حتی بعضی از موارد قوه قضائیه است؛ آیین‌نامه‌هایی که دولت وضع می‌کند، متولی دارد، آیین‌نامه به مجلس می‌رود و مجلس نظر می‌دهد.
چه کسی متولی قانون اساسی است؟ چه کسی بالا سر قانون اساسی و ناظر است؛ که این قانون اساسی نه ناظر است بالاتر از ناظر است، مسئول اجراست؛ اگر می‌گفت ناظر باز وظیفه سبک می‌شد. ای کاش ما هم مثل شورای نگهبان ناظر بودیم و میگفتند رئیس جمهور هم ناظر بر قانون اساسی است اما بالاتر از نظارت قانون اساسی به ما داده است و گفته رئیس جمهور مسئول اجراست.
وقتی رئیس جمهور مسئول اجراست، خود قانون اساسی مسئولیتش را به رئیس جمهور داده و گفته تو مسئولی و تو بالاسر قانون اساسی، ببین چرا اجرا نمی‌شود؛ ما حداقل می‌آییم در حضور مردم نقد می‌کنیم، این هم قابل تحمل نیست؛ می‌خواهید این را هم تعطیل کنید!!
سوال فونیکس چین: چین در حال مبارزه با ویروس کروناست. نظر شما در مورد اقدامات پیشگیرانه دولت چین چیست و چشم‌انداز شما در مورد اقتصاد این دو کشور چیست؟
رئیس جمهور: ما بسیار متأسف هستیم که مردم عزیز چین گرفتار این ویروس و میهمان ناخوانده‌ای که در ووهان و در جای دیگر مردم را در فشار قرار داده است، شدند؛ حادثه مهمی است و به نظر من دولت چین هم احساس مسئولیت کرده و هم برای مردم خودش و هم برای مردم دنیا اطلاع‌رسانی به موقع و تلاش پیگیری انجام می‌دهد؛ البته دولت‌های دیگر هم هر کدام طبق مسئولیت خودشان برای مبارزه با این ویروس دارند تلاش می‌کنند.
معتقدیم همه باید همدیگر را در این حادثه بسیار تلخی که هم برای مردم چین پیش آمده هم برای مردم سایر کشورها کم و بیش پیش آمده، یاری کنیم تا از این مسأله عبور کنیم.
اما رابطه ما با دولت چین همیشه رابطه خوبی بوده و در این شرایط تحریم و فشار سختی که بر مردم ایران وارد شده، دولت چین دوستی و روابط دوستانه خودش را حفظ کرده است؛ ما امروز در بخش‌های مختلف با چین ارتباط داریم مخصوصا در زمینه حفظ برجام و در مذاکرات بین‌المللی و در شورای امنیت و در مصاف‌هایی که لازم است در کنار هم باشیم؛ چین و روسیه روابط بسیار خوبی را با ایران داشتند و حفظ کردند و ما هم می‌خواهیم این روابط دوستانه را با چین ادامه دهیم.
سوال خبرگزاری صدا و سیما: سوالم در خصوص اظهار نظر مقامات آمریکایی درباره انتخابات ایران است، آقای هوک رئیس گروه ویژه اقدام آمریکا علیه ایران دیروز ویدئویی منتشر کرد که در آن انتخابات ایران را نمایشی و از پیش تعیین شده خوانده است، می‌خواستم نظرتان را در این زمینه بفرمایید؟
رئیس جمهور: حتماً این حرف، حرف نادرست و غلطی است. جمهوری اسلامی ایران بیش از سایر کشورها حتی کشورهای غربی و خود آمریکا ، در این 41 سال 36 انتخابات را انجام دادیم و روز جمعه هم سی و هفتمین انتخابات برگزار میشود. بنابراین به طور متوسط هر یک سال و چند ماه یک انتخابات ملی داشتیم و همه مردم پای صندوق آراء آمدند. شاید ما تنها کشوری هستیم که بعد از انقلاب‌مان با فاصله بسیار کوتاهی مردم را پای صندوق انتخابات دعوت کردیم. من سراغ ندارم که یک انقلاب بزرگی در یک کشوری پیروز شده باشد و 47 روز بعد مردم را پای صندوق آراء فرا بخواند.
در سال 58 بعد از اینکه قانون اساسی تصویب شد و باز به رأی مردم گذاشته شد ،همه روند های انتخاباتی را در همان سال اول پیروزی یعنی سال 58 مشاهده می‌کنیم و همه نهادها تقریباً تا اوایل سال 59 از مجلس و ریاست جمهوری و دولت تشکیل شد. بنابراین، انتخابات ما یک انتخابات واقعی است، مردم ما پای صندوق آراء با آزادی کامل می‌روند. خوشبختانه انتخابات‌های ما مخصوصاً در سالهای اخیر با امنیت کامل بوده و هیچ مشکلی در مسأله امنیت نداشتیم.
امیدوارم امروز با این شرایطی که مواجه هستیم که در بعضی از حوزه‌ها رقابت است، آن جایی هم رقابت کمتر است باز هم مردم حتماً پای صندوق آراء بیایند. به نظر من حضور مردم، پاسخ بسیار خوبی به آمریکایی‌ها است، حتماً حضور مردم در تضعیف دشمن و در تقویت ما تأثیرگذار خواهد بود و به همین دلیل هم مردم ان‌شاء الله همه پای صندوق خواهند آمد و امیدوارم یک انتخابات پرشوری را شاهد باشیم.
سوال خبرنگار آناتولی ترکیه: از نظر ایران آیا روند مذاکرات سوچی ادامه خواهد یافت و نتیجه‌ای در بر خواهد داشت و اینکه در شرایطی که سوریه در حال حاضر دارد آیا ایران ایده جدیدی برای حل بحران سوریه دارد؟
رئیس جمهور: روند سوچی یک روند بسیار مهمی از لحاظ سیاسی است و از زمانی که شروع شده در سطوح مختلفی که این مذاکرات در منطقه ما وجود داشته یک روند موفقی داشته است، حتی در سطح سران 3 کشور هم بوده و باز هم این سطح سران ادامه خواهد یافت.
به نظر من ما نباید توافق و روند سوچی را کنار بگذاریم و من خیلی دلم می‌خواهد که دولت ترکیه هم به همان توافقاتی که با هم داشتیم احترام بگذارد. آقای اردوغان در همه جلسات به صراحت بر دو نکته تأکید کرده‌اند و اولا ً اینکه یکپارچگی، انسجام و وحدت سوریه حفظ شود و اینکه همه سرزمین سوریه باید تحت حاکمیت دولت سوریه باشد و دوم هم مبارزه با تروریسم بوده که مورد توافق همه ما بوده و امیدواریم هر دو را ما ادامه دهیم.
ادلب یک استانی از سوریه است و ما باید با تروریسم آنجا و تروریست‌ها بجنگیم، اینکه ترکیه مدعی است این جنگ منتهی میشود عده‌ای وارد خاک ترکیه شده و پناهنده شوند، این دلیل نمی‌شود.
یعنی یک کشوری نمی‌تواند از حاکمیت و سرزمین خودش و از مبارزه به حق خودش بگذرد به دلیل اینکه وقتی می‌خواهد با تروریست‌ها مبارزه کند، یک عده‌ای ممکن است پناهنده شوند.
بعداً وقتی امنیت برقرار شد همه برمی‌گردند. دیگران در این زمینه به ترکیه کمک کنند. راهش این نیست که آن مسیر را فراموش کنیم امیدوارم بتوانیم باز هم همکاری سه کشور را برای سوریه در روند آستانه ادامه دهیم.
سوال روزنامه سازندگی: قبل از اینکه نتایج بررسی صلاحیت‌ها اعلام شود،شما مشخصاً بر اهمیت این موضوع که می‌تواند انتخابات پرشور را رقم بزند، تأکید کردید امروز هم چند بار در صحبت‌هایتان مطرح کردید که به عنوان مجری قانون اساسی این اختیار را داشتید و الزام بود که در مورد رویه بررسی صلاحیت‌ها تذکراتی دهید. مشخصاً حضرتعالی به عنوان مجری قانون اساسی به عنوان رئیس دولت، شخص شما با صحبت شورای نگهبان چه اقداماتی را انجام دادید در زمان تجدید نظرها و بعد از اعلام بررسی صلاحیت‌ها و اینکه شما بر انتخابات تأکید کردید و گفتید که قبل از 22 بهمن اگر رژیم شاه انتخابات برگزار کرد ممکن بود که انقلابی اتفاق نیفتد این حرف شما به نوعی تعبیر شد به فروکاستن اهداف انقلاب 57.
رئیس جمهور: بحث من در سخنرانی 22 بهمن این بود که اگر رژیم گذشته به نظر مردم توجه می‌کرد و حاضر می‌شد از مردم سوال کند و حاضر می‌شد مردم در روند انتخاب نظر خودشان را اعلام کنند. بله رژیم گذشته اگر می‌آمد می‌گفت که مردم را دعوت می‌کنیم به یک همه پرسی که آیا نظام سلطنت یا نظام غیرسلطنت می‌خواهید؛ 2، 3 تا سوال یکی را انتخاب کنید، به نظر من نیازی به انقلاب نبود و آن دولت خودش تسلیم نظر مردم شده بود؛ مردم میگفتند ما چه می‌خواهیم.
اینکه مردم انقلاب کردند؛ انقلاب مردم در سایه یک انتخاب بود؛ یعنی مردم در یک دو راهی بین یک حکومت فاسد و یک حکومت آینده مردم‌سالار؛ در این انتخاب، حکومت مردم‌سالار را انتخاب کردند. پس اساس انقلاب بر مبنای یک انتخاب بود و وقتی انقلاب پیروز شد یکی از آثار مهم انقلاب اینکه در هر موضوع لازم مردم در انتخابات شرکت کنند.
جمهوری اسلامی ایران نظام محصول انتخابات است؛ یعنی مردم در 10 و 11 فروردین آمدند، به جمهوری اسلامی ایران رأی دادند؛ قانون اساسی که امروز پایه نظام ما است و همه چیز بر مبنای آن است، محصول انتخابات است؛ دولت محصول انتخابات است؛ رهبری محصول انتخابات است؛ مجلس شورای اسلامی محصول انتخابات است؛ هر چه ما داریم، محصول انتخابات است؛ اگر رژیم گذشته می‌آمد می‌گفت من در برابر مردم تسلیم هستم و بیاییم در یک انتخابات آزاد هر کاری می‌خواهند انجام دهم و من تسلیم می‌شوم؛ اگر این مردم گفتند این نظام سلطنت مشروطه باشد من می‌مانم؛ اگر گفتند نباشد همان‌جا عذرخواهی می‌کنم و کنار می‌روم و مردم انتخابات می‌کنند.
رژیم گذشته این کار را نکرد؛ انتخابات و نظر مردم را زیر پا گذاشت و آمد در برابر مردم قلدری کرد؛ انقلاب ما نتیجه یک انتخاب دقیق ملت ایران بود و بر مبنای آن انتخاب مردم آمدند بین امام و راه امام و راه شاه این راه را انتخاب کردند؛پس انتخاب کردند؛ با انتخاب بود که به انقلاب رسیدند و انقلاب کردند برای اینکه انتخاب زنده بماند در همه جایی که انتخاب لازم است.
بنابراین بر این مبنا سخن ما این است که انتخابات برای ما یک اهمیت ویژه و فراوانی دارد، اما اینکه در انتخاباتی که پیش روی ما است ما چه کار کنیم؟ وقتی در یک سخنرانی عمومی می‌آیم حرف می‌زنم مردم باید بدانند که اقدامات قبلی من مؤثر واقع نشده است و اگر مؤثر واقع می‌شد نیازی نبود که در سخنرانی چیزی بگویم؛ هر وقت مردم دیدند من در سخنرانی به یک مسأله مهم اشاره کردم، پیشاپیش بدانند من اقداماتی که لازم بوده انجام دادم و به ثمر نرسیده است؛ با هر که لازم بوده صحبت کنم؛ با هر جا که لازم بوده بنویسم من نوشته‌ام و پیام فرستادم و حرف زدم؛ وقتی دیدم به نتیجه نرسیدم، ناچارم به مردم بگویم که همچون نقدی را دارم و اگر نگویم به مردم خیانت کردم؛ حاضر نیستم به ملت خودم خیانت کنم.
اینکه هر جا صحبت می‌کنم، سوابق قبلی را به چه کسی نامه نوشتم و به کجا صحبت کردم و در چه جلسه‌ای بحث کردم، مثلاً‌در شورای عالی امنیت ملی چقدر بحث کردیم؛ بعد شورای عالی امنیت ملی یک نماینده‌ای را فرستاد پیش شورای نگهبان، بیایم همه اینها را یکی یکی توضیح دهم؛ نامه کی نوشتم به شورای نگهبان، آنها کی به من جواب دادند؛ نیازی نیست؛ همگی اقدامات معمولی و قانونی و دائمی من است؛ باید اقدام بکنم و می‌کنم و جایی لازم می‌دانم حرفم و نظرم را خدمت مردم بگویم و فکر می‌کنم وقتی اعلام عمومی می‌کنم تأثیر دارد می‌گویم؛ کما اینکه تأثیرداشت؛ صحبت‌های من و نقد من تأثیر داشت؛ حالا ممکن است ما در آن نقطه مطلوب نباشیم ولی به هر حال شرایط بهتر شد.
ببینید مردم در برابر این 3 گزینه هستند؛ انتخاب مطلوب، انتخاب محدود و بدون انتخاب؛ این 3 گزینه بیشتر نداریم؛ انتخاب مطلوب ممکن است نباشد، یعنی از نظر بعضی‌ها ممکن است این انتخابات مطلوب باشد و از نظر بعضی‌ها ممکن است مطلوب نباشد؛ اگر مطلوب نبود، انتخاب محدود را هم کنار بگذاریم؟ یعنی بنا بود بین 100 نفر 2 نفر را انتخاب کنم حالا بین 50 نفر ناچارم 2 نفر انتخاب کنم، رها کنم؟ انتخاب من محدود شده از 100 آمده به 50 ولی انتخاب من از بین نرفته، انتخاب محدود شده است؛ حالا به جای انتخاب محدود، انتخابات را کنار بگذارم و قهر کنم و بگویم در انتخابات شرکت نمی‌کنم؟ اینکه ضرر کردم؛ این مثال ممکن است مثال خیلی قشنگی نباشد؛ شما یک پولی دادید بناست کارخانه به شما یک ماشینی بدهد، بعد بگوییم این کارخانه بنا بوده 30 رنگ عرضه کند حالا 22 رنگ عرضه کرده است و من نمی‌روم انتخاب کنم؛ او یکی می‌فرستد با رنگی که خودش می‌خواهد؛ آن خوب است؟ شما در خانه باشید و او یک ماشین با رنگی که کارخانه می‌خواهد و آنکه روی دستش مانده را برای شما می‌فرستد.
بیاییم لااقل بین آن 20 رنگ آنکه می‌خواهیم انتخاب کنیم؛ این انتخابات ممکن است مطلوب و صد در صد ما نباشد؛ ممکن است در فرآیندها نظری داشته باشیم؛ ولی باید برویم پای صندوق و میان اینها انتخاب کنیم. به نظر من امروز بهترین راه این است که ما برویم پای صندوق انتخابات و رأی‌مان را به صندوق بیندازیم.
سوال شبکه تلویزیونی ABC نیوز: سوال من در مورد صحبتی است که 2 روز پیش نیویورک تایمز در مقاله‌ای به مذاکره محرمانه 2 جانبه بین ایران و امارات اشاره کرد و دیروز هم در یکی از پنل‌های کنفرانس امنیتی مونیج نماینده ترکیه گفت فرد یا مقاماتی در امارات از ایالات متحده خواستند به ایران حمله نظامی نکند. آیا مذاکرات ایران و امارات را تأیید می‌کنید و اگر بله محتوای مذاکرات چه بوده و آیا از درخواست امارات از آمریکا اطلاع داشتید؟
رئیس جمهور: آن مقداری که می‌دانیم کشورهای منطقه تنها امارات هم نبوده چند کشور دیگر هم بودند، آمریکا را از اینکه در منطقه شاهد یک جنگ باشند، برحذر داشتند و این می‌تواند به طور طبیعی درست باشد. خیلی نباید هم دنبال سند این خبر بگردیم. جنگ در منطقه به ضرر همه است. به ضرر ایران، امارات، بحرین، قطر، کویت و همه. هیچ کشوری از جنگ نفع نمی‌برد و آنها چون در لبه جنوبی خلیج فارس هستند اگر در این آبراه جنگی رخ دهد برایشان خطرناک است و خیلی طبیعی است که مخالف جنگ باشند.
ما هم مخالف جنگ هستیم. فکر می‌کنم آمریکایی‌ها هم دنبال جنگ نیستند. علامت‌هایی که تاکنون داریم این است چون آمریکایی‌ها می‌دانند چه ضررهایی برایشان دارد. مخصوصاً که آقای ترامپ دنبال این است که در انتخابات بعدی بتواند موفق بشود بنابراین بر این مبنا همه کارهایش را طراحی می‌کند و می‌داند که جنگ شانس انتخاباتش را از بین خواهد برد.
اما اینکه ما با امارات در حال مذاکره بودیم یا هستیم آنچه به یاد دارم هیچ وقت مذاکرات ما با امارات قطع نبوده است. رده‌هایش فرق می‌کرده اما همیشه با امارات رابطه داشتیم ، هم در سطح سرویس‌ها و هم در سطح مقامات سیاسی با هم گفتگو می‌کردند. امیدواریم اینگونه مذاکرات به نتیجه ثبات و صلح و حسن همجواری بین ایران و همسایگانش بینجامد.
سوال شبکه تلویزیونی فرانس 24: تحلیل‌ها و مواضع جنابعالی و تیم سیاسی و رسانه‌ای شما در 2 سال اخیر گویای آن است که شما تلاش داشته و دارید که ایران بدون تحریم را در سال 1400 بسپارید شما تاکنون با پارلمانی که عموماً با شما همراه بوده موفق به این کار نشدید. حالا پیش‌بینی‌ها و ظواهر تحول نشان می‌دهد که در یکسال پایانی ریاست جمهوری باید با پارلمان یا مجلس شورای اسلامی‌کار کنید که اکثریت آن را اصولگرایان تشکیل می‌دهند جناحی که به صراحت با بسیاری از سیاست‌های شما مخالفت می‌کنند، یکی از ادله اینکه مجلس آینده در دست اصولگرایان خواهد بود، شاید همان 44 حوزه غیررقابتی باشد که شما دقایقی پیش به آن اشاره فرمودید. آقای رئیس جمهور آیا هنوز امیدوار هستید که ایران بدون تحریم به دولت بعدی در سال 1400 تحویل خواهید داد.
رئیس جمهور: حتماً ناامید نیستم. بله کار سختی است من دولت را درحال تحریم تحویل گرفتم، یعنی زمانی دولت را تحویل گرفتم که در تحریم بودیم البته تحریم آن زمان کمی‌کمتر از شرایط امروز بود، زمانی که ما دولت را تحویل گرفتم 900 هزار بشکه در روز نفت می‌فروختیم و شرایطی بود که خیلی امید نبود که در مذاکرات موفق شویم.
بعضی از دوستان ما هم این را خوش‌بینی می‌دانستند که ما با کشورهای 1+5 و با 6 کشور بنشینیم ،مذاکره کنیم و به نتیجه برسیم ولی ما با امیدواری کار را دنبال کردیم و به نتیجه رسیدیم، مقداری دیرتر از آنچه که پیش‌بینی می‌کردیم، پیش‌بینی من این بود که در سال 93 به نتیجه برسیم، شد سال 94 و یک مقدار با تأخیر مواجه شدیم دلایلش را اینجا نمی‌خواهم بگویم که چه بود اما به هر حال به آن نتیجه‌ای که مطلوب ما بود رسیدیم.
بعد از آن رسیدیم با یک دولت نااهل در آمریکا، این دولت تنها نسبت به ما نا اهل نیست بلکه نسبت به تمدن بشریت نااهل است. شما ببینید با همه کشورها با دوستان خود، چین، اتحادیه اروپا، مکزیک، با هر کشوری روابطش چگونه است یک شرایط خاص و یک حکومت خاصی روی کار آمده است.
در این شرایط آنها آمدند از این توافق خارج شدند و تحریم حداکثری را برای ما اعمال کردند با یک هدف‌هایی که حتماً به آن هدف‌ها نرسیدند و نخواهند رسید، اما اینکه آیا ما تا پایان دولت موفق می‌شویم تحریم را بشکنیم یا ناموفق خواهیم بود، ما تلاشمان را رها نخواهیم کرد.
نه امیدم از بین رفته نه تلاشمان را متوقف کردم هیچ وقت و در هیچ زمانی تلاشم را متوقف نکردم همیشه هر کس آمده راهی را نشان داده و پنجره‌ای را باز کرده از آن فرصت استفاده کردم البته می‌فهمم شرایط بسیار سخت و پیچیده است اما در عین حال در همین شرایط تحریم، وارد یک جمع اقتصادی و به نوعی یک اتحادیه اقتصادی وارد شدیم، یعنی آمدیم در ماههای اخیر در اوراسیا وارد شدیم و الان داریم با آنها تجارت می‌کنیم و روند خوبی هم در تجارت در بین آنهاست.
در همین روندی که الان تحریم هستیم با کشورهایی درحال مذاکره هستیم برای سرمایه‌گذاری بعضی از موارد موفق و بعضی‌ها ناموفق بوده است اما در همین شرایط تلاش می‌کنیم. طرح صلح هرمز یعنی "امید" ما ، امید داریم که در منطقه و دنیا بتوانیم مسایل‌مان را حل کنیم البته پیچیدگی‌ها و تلاش خاص خود را دارد .
اینکه گفتید در مجلس بعدی شرایط ما سخت‌تر میشود، الان زود است که قضاوت کنیم. کاری ندارم به اینکه جناحی که در مجلس روی کار می‌آید اصولگرا، اصلاح‌طلب، اعتدال‌گرا یا چیزی بینابین اینها است.
آنچه توقع من است اینکه دولت و مجلس در مصالح و منافع ملی بتوانیم با هم کار کنیم، ما در همین مجلسی که به نظر شما با دولت بهترند نسبت به آینده، لوایح مهمی فرستادیم اما باز هم متوقفیم.
الان بیش از 2 سال است، تلاش می‌کنم یک وزارت بازرگانی تشکیل بدهم و می‌دانم این وزارتخانه چقدر برای کشور ضروری است و می‌دانم که در شرایط تحریم یک نفر نمی‌تواند یک وزارت صنعت، معدن و تجارت را با هم اداره کند.
لایحه فرستادیم با دو فوریت مجلس تصویب کرده، نهایی شده بود رفت شورای نگهبان، شورای نگهبان ایراد مختصری گرفته برگشته در مجلس دوباره آنجا متوقف شده است. مشکل داریم، من هم بیایم به مردم بگویم، وزارت بازرگانی من تأیید نشده است، من می‌دانم این وزارت اگر تشکیل می‌شد، به نفع مردم بود.
می‌دانم اگر لایحه جامع انتخاباتی که ما به مجلس دادیم تصویب می‌شد به نفع انتخابات بود، اما مجلس است و یک حقوق و اختیاراتی دارد. مجلس آینده هم حقوقی و اختیاراتی دارد.
ما نسبت به مجلس آینده در هر فرم و شکلی باشد، اگر اکثریت قاطع اصولگرا باشند یا تعدادی غیراصولگرا باشد، داور بین ما قانون اساسی است، یعنی مبنای ما قانون اساسی است. ما امیدواریم مجلس آینده هم به قانون اساسی متعهد باشد، دولت هم به قانون اساسی متعهد باشد.
اگر هر دو به قانون اساسی متعهد باشیم، به نظر من راه برای ما وجود دارد، اما اینکه با مجلس بعدی راه برای پایان تحریم سخت‌تر شود، به نظر من کمی زود است که از الان قضاوت کنیم.
سوال روزنامه خراسان: طبق آخرین آماری که بانک مرکزی و رئیس بانک مرکزی اعلام کردند امسال 28 درصد افزایش نقدینگی داشتیم و ایشان گفتند که از میانگین 50 ساله کشور نقدینگی بیشتر شده است سال گذشته مقام معظم رهبری دستور دادند کمیته‌ای برای مدیریت نقدینگی در کشور تشکیل شود حضرتعالی و دولت‌تان چه اقدامی‌کردند برای اینکه نقدینگی کنترل شود و برای آینده چه برنامه‌ای دارید؟
رئیس جمهور: البته اینکه شما می‌گویید نقدینگی 25 درصد بوده این متوسط 50 ساله است در سالهایی هم نقدینگی 27 و 28 درصد بوده است و در دولت قبل هم این رقم ها را داشتیم و این به طور متوسط در 50 سال، 25 درصد است .
نقدینگی همیشه خیلی بد نیست یعنی گاهی بدی‌های آن فرق می‌کند ممکن است نقدینگی مشکلاتی را درست کند. بانک مرکزی اعلام کرده که نقدینگی 28 درصد از متوسط بالاتر است یعنی سه واحد درصد بیشتر است و این بر مبنای افزایش خالص ذخایر بانک مرکزی است. اگر علتش را ضمیمه کنیم آن وقت این نقدینگی ، نقدینگی بدی نیست یعنی اگر بانک مرکزی می خواهد ذخایر خود را بالا ببرد ناچار است ریال بدهد .به هر حال هر چه آنجا دلار اضافه کند باید این دلار را از دولت یا هر کس دیگر بخرد و آنجا اضافه کند.
لذا می‌گوید بر مبنای افزایش ذخایر خالص بانک مرکزی، نقدینگی بالا رفته است و این نقدینگی بدی نیست . نقدینگی اگر برای خالص دارایی‌های بانک مرکزی باشد مشکلی را ایجاد نمی‌کند و مبنای این 3 درصد این است البته من رقم و عدد ریز آن را هم می دانم که این 3 درصد چطور بوجود آمده است. به نظر من مشکلی نیست البته این حرف درست است که ما همیشه باید تلاش کنیم برای اینکه نقدینگی را کنترل کنیم.
نقدینگی را عمدتا یا بدهی دولت درست می‌کند، دولت وقتی بدهکار میشود یا بانک مرکزی طلبکار میشود و یا بانکها درست می‌کنند. بانکها اضافه برداشت می‌کنند و این به مشکل نقدینگی تبدیل میشود.
البته یک مقداری نقدینگی طبیعی است شما ثروتی دارید به طور طبیعی این ثروت را در سال آینده بخواهید محاسبه کنید 20 درصد ، 22 درصد بیشتر میشود. اگر 20 درصد سود سود بانکی می دهید نقدینگی20 درصد بالا می رود و اگر به مردم با بالای 20 یا 23 درصد تسهیلات می دهید ، نقدینگی هم به همان نسبت بالا می رود. بنابراین نقدینگی به طور طبیعی بالا می رود و هیچ وقت نیست که بگوییم نقدینگی بالا نرود و در یک حدود20 ، تا 25 درصد هم طبیعی به نظر می آید.
البته با متوسطی که داریم بله کمی نقدینگی بالا رفته است ولی دلیلش دلیل بدی نیست چون خالص نقدینگی بانک مرکزی بالا رفته است بنابراین اشکال آنچنانی وجود ندارد ولی اصل صحبت شما درست است که ما باید برای کنترل نقدینگی همیشه تلاش کنیم.