پیام سرپرست وزارت امور خارجه به نشست کمیته تماس منطقه ای

امروز با آنکه اشغالگران خاک افغانستان را ترک کرده اند امّا با مسدود سازی دارایی‌های مردم افغانستان عملاً در مسیر توسعه ی کشور مانع ایجاد می‌کنند.

بسمه تعالی

پیام جناب آقای دکتر علی باقری

سرپرست وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی ایران

به نشست کمیته تماس منطقه ای (تهران – شنبه 19 خردادماه 1403)

 

 

بسم الله الرحمن الرحیم

حضور نمایندگان ویژه محترم کشورهای چین ، روسیه ، پاکستان و جمهوری اسلامی ایران را در این نشست مهم که برای رایزنی درخصوص تحولات در پیش افغانستان در شهر تهران گردهم
آمده اند گرامی داشته و امیدوارم که با نیّت خیری که به مردم افغانستان و منطقه دارید پیشنهادات سازنده ای برای همزیستی همسایگان ، کشورهای منطقه و جامعه جهانی با افغانستان داشته باشید .

تقریباً سه سال از خروج نیروهای اشغالگر از افغانستان می‌گذرد و در این مدت کشور همسایه ما افغانستان با چالش های مختلفی روبرو بوده است که در برخی از چالش ها دولت سرپرست افغانستان دستاوردهایی داشته و در برخی موارد مشکلات ادامه یافته است و اگر صادقانه به صحنه افغانستان نگاه کنیم می‌توانیم بگوئیم که ریشه بیشتر مشکلات و چالش های افغانستان در اشغال این کشور و عدم توجه به توسعه و رشد اقتصادی آن و تحمیل توسعه نیافتگی به آن توسط اشغالگران بوده است امروز با آنکه اشغالگران خاک افغانستان را ترک کرده اند امّا با مسدود سازی دارایی‌های مردم افغانستان عملاً در مسیر توسعه ی کشور مانع ایجاد می‌کنند.

جمهوری اسلامی ایران همواره از تمامی ابتکارات سازنده ای که برای صلح و ثبات و توسعه افغانستان صورت گرفته حمایت نموده است و در صدر این ابتکارات اجلاس وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان و فرمت مسکو است که در سه سال گذشته جمهوری اسلامی ایران از شرکت کنندگان فعال آنها بوده است.

سرنوشت جمعی ما ایجاب می‌کند که در روند دستیابی به موفقیت یک دولت کامیاب برآیند منفعت ملّی خود را در حرکت جریانی منطقه محور تبیین نماییم. از این رو حرکت به سمت همسان سازی ارزش های منطقه محور گام بلندی در مسیر آغاز مذاکراتی است که می‌تواند ما را به سوی
پیمان‌های دو جانبه و چند جانبه با افغانستان هدایت نماید.

با نگاهی به مذاکرات، تصمیمات و بیانیه‌های مشترک دو اجلاس همسایگان و منطقه ای یاد شده به راحتی می‌توانیم نقش مثبت کشورهای منطقه را برای ایفای نقش سازنده در صلح ، ثبات ، توسعه و آینده افغانستان شاهد باشیم . مهمترین پیام مشترک نشست های منطقه ای و همسایگان برای افغانستان این بوده است که نباید صرفاً به بیان و تکرار مشکلات موجود در افغانستان اکتفاء نمود بلکه باید در کنار بیان مشکلات، راه حل ها و راهکارهای برون رفت از چالش ها و مشکلات را هم بیان نمود .

اگر امروز افغانستان با مشکل توسعه نیافتگی و معضلات سخت اقتصادی مواجه است باید اعتراف نمود که مسئولیت این توسعه نیافتگی و معضلات اقتصادی بر دوش اشغالگران این سرزمین است که در طول اشغال تمامی زیرساخت های اقتصادی کشور را از بین برده و با خروج خود کشوری ویران را برای مردم به میراث گذاشتند امّا باید بدانند که نمی‌توانند از مسئولیت های انسانی فرار کنند و باید سهم خود را برای جبران عقب ماندگی‌های اقتصادی این کشور بدون مداخلات سیاسی بپردازند.

همکاران محترم

موضوع حائز اهمیتی را که ضروری است هیات حاکمه سرپرستی افغانستان و کشورهای منطقه به آن توجه خاصی داشته باشند مساله آینده افغانستان است. اطمینان دارم مردم و دولت افغانستان و دیگر کشورهای منطقه نمی‌توانند قبول کنند که شکست خوردگان دیروز در عرصه نظامی این بار بخواهند با عناوین سیاسی یا کمکهای بشردوستانه مجددا به این کشور که دهها سال برای استقلال ، حاکمیت ملی و تمامیت ارضی خود جهاد کرده و صدها هزار شهید و میلیونها معلول و مجروح داده ورودی غیر سازنده کنند و بخواهند اهدافی را که با جنگ نتوانستند بدست آوردند در قالب سیاسی و برگزاری کنفرانسهای مختلف بدست آوردند.

امروز کشورهای منطقه و از همه بیشتر جمهوری اسلامی ایران و جمهوری اسلامی‌پاکستان با پدیده مهاجرت اتباع افغانستان مواجه هستند که از یک طرف بر اقتصاد کشورهای میزبان فشار وارد می سازند و از طرف دیگر کشور خود افغانستان را از نیروهای سازنده تهی می سازند . همکاری کشورهای منطقه با هم و با دولت افغانستان در زمینه مدیریت مهاجرین افغانستانی ایجاد فرصت برای منطقه و خود افغانستان است .

شایسته آن است تا سازوکاری مسئولانه تحت نظارت سازمان ملل در دستور کار قرار گیرد تا حکومت سرپرست افغانستان بتواند ضمن بازگشت مهاجریان و پناهجویان افغانستانی به کشور خود،  زمین و کاشانه در اختیار آنها قرار دهد. ضروری است تا این گروه از مردم افغانستان در آبادانی میهن خود سهم گیرند و تضمین‌های لازم برای بازگشت آبرومندانه جهت این گروه از ناحیه ی حکومت سرپرست مهیا گردد.

هیات حاکمه سرپرست افغانستان پیش از به قدرت رسیدن در مذاکرات و نشست های مختلف بر ضرورت تشکیل دولتی با حضور همه اقوام و اقشار کشور تأکید داشت و در این زمینه قدم های مثبتی هم برداشته شده است ولی با توجه به جمعیت متنوع افغانستان، کشورهای همسایه و منطقه این امید را دارند که با مشارکت هر چه بیشتر مردم افغانستان از اقوام و اقشار مختلف زمینه ثبات سیاسی و  توسعه اقتصادی افغانستان بیشتر فراهم گردد. توجه به موضوع ضرورت تشکیل حکومتی فراگیر در افغانستان در بیانیه‌های نشست های همسایگان و منطقه ای در همین راستاست .

جهان امروز جهان ارتباطات و اتصالات است . افغانستان در جغرافیایی قرار گرفته است که می‌تواند چهارراه ارتباطات و اتصالات شرق به غرب و شمال به جنوب باشد و اگر جغرافیای افغانستان چنین ارتباطاتی را برقرار کند گام بزرگی در توسعه ملی خود و منطقه برداشته است .

خوشبختانه شاهد هستیم همزمان با جمهوری اسلامی ایران در اتصال راه آهن و جاده‌های خود به مسیرهای ارتباطی افغانستان سایر کشورهای همسایه و منطقه هم در این راه گام برداشته اند و اگر همکاری و هم فکری بیشتری بین کشورهای منطقه با افغانستان و با یکدیگر صورت گیرد بطور قطع به سود همه خواهد بود.

نمایندگان محترم ویژه،

در حال حاضر شاهد هستیم که بعضاً حرکت هایی خاص از جانب برخی کشورهای خارج از منطقه برای تأثیرگذاری در روند تحولات افغانستان انجام می‌شود که با اساس استقلال ، تمامیت ارضی و حاکمیت ملّی افغانستان تعارض دارد و از آنجا که کشورهای منطقه از بی ثباتی و توسعه نیافتگی افغانستان بیشترین صدمات را متحمل شده و می‌شوند . انتظار می رود که به این مهم توجه جدی نموده در همکاری با یکدیگر و با سایر کشورها و سازمان‌های بین المللی همچنین  در همکاری با حکومت سرپرست افغانستان اجازه داده نشود تا افغانستان بار دیگر با مشکل مداخله خارجی مواجه شود.

جمهوری اسلامی ایران ضمن حمایت همه جانبه از مجموعه ابتکارات سازنده ای که بتواند موجب تضمین صلح ، ثبات ، حاکمیت ملی و تمامیت ارضی افغانستان گردد، معتقد است دوام ثبات و امنیت منطقه ای مستلزم آن است تا سازمان ملل متحد در ایفای وظایف و مسئولیت های خود بیش از پیش به شرایط انسانی توجه نشان دهد . بنابر چنین نگرشی بود که جهوری اسلامی ایران طی سه سال اخیر کوشید برای کاهش آلام مردم افغانستان و با درک شرایط دشوار دوره گذار مسیری را بپیماید که مردمان شریف این سرزمین همسایه بتوانند در برابر شدائد و مصائب حاصل از دوران اشغال بیگانه و بی ثباتی پس از آن تاب آوری داشته باشند.

در پایان مجددا از حضور شما نمایندگان ویژه محترم کشورها در امور افغانستان در جمهوری اسلامی ایران قدردانی نموده اقامت خوشی را برای شما آرزومندم.