نشست خبری سخنگوی وزارت امور خارجه با رسانههای داخلی و خارجی
نشست خبری سیدعباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه با خبرنگاران رسانههای داخلی و خارجی روز دوشنبه ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۹ در محل وزارت امور خارجه برگزار شد.
بسم الله الرحمن الرحیم
عرض سلام و احترام خدمت شما دوستان و همکاران عزیز رسانه ای. از خداوند بزرگ آرزوی قبولی طاعات و عبادات شما را دارم. امیدوارم در لیالی قدر همدیگررا دعا کرده باشیم. به هر حال ما مدت هاست همکاریم و حق به گردن همدیگر داریم.
پیشاپیش عید سعید فطر را خدمت همه شما عزیزان تبریک عرض میکنم. با آرزوی قبولی مجدد طاعات و عبادات همه شما . روز جهانی روابط عمومی و ارتباطات را داشتیم وشما یک پایه اصلی ارتباطات هستید. جا دارد این روز را خدمت شما اصحاب محترم رسانه تبریک عرض کنم .
روز قدس را در پیش داریم. تازمانی که اشغالگری و جنایت صهیونیست ها ادامه داشته باشد روز قدس گرامی داشته خواهد شد و بر حقوق ملت فلسطین تاکید خواهد شد و دراین زمینه جمهوری اسلامی ایران و ملت ایران سردمدار این قضیه باقی خواهند ماند. امسال هم با توجه به اتفاقات زیادی که در جهان افتاده، روز قدس متفاوت تر و مهم تری را داریم که البته تحولات را همه در جریان هستید. مقام معظم رهبری هم در یک واقعه کم نظیر به صورت آنلاین در این روز برای مخاطبان میلیونی در سراسر جهان سخنرانی خواهند کرد. در خصوص تحولات سیاسی همه شما پیگیر تحولات بودید. اقداماتی که هم در سطح رئیس جمهور محترم در تماس هایی که با همتایان خود و رهبران جهان داشتند. در مورد رایزنیهای سیاسی وزیر محترم امور خارجه نیز پیگیری کرده اید. دو نکته را من مایل هستم اینجا ذکر کنم و به نوعی ابراز خرسندی و استقبال کنم از اتفاقی که در عراق افتاد و اتفاقی که در افغانستان دیروز افتاد. در شرق و غرب کشور ما، به عنوان دو همسایه ما به ثبات سیاسی دست پیدا کردند بعد از مدت ها کشمش سیاسی یا عدم تفاهمیکه وجودداشت به تفاهم سیاسی درزمینه تشکیل دولت دست یافتند. عراق به عنوان یک کشور همسایه برای ما اهمیت ویژه دارد،علی الخصوص اینکه الان مجددا با دسیسههایی که آمریکاییها شروع کردند با گروههای تروریستی در حال دست و پنجه نرم کردن هستند براین اساس وجود یک دولت فراگیر ، قوی و مقتدر که مورد حمایت همه جریانها افراد و گروهها باشد در عراق حس میشد که الحمدالله این دولت تشکیل شد و مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران هم هست. در افغانستان هم بعد از مدت ها کشمکش بالاخره با مسایلی که هم جمهوری اسلامی ایران ، هم گروههای مختلف افغان وشخصیت های مهم در افغانستان دنبال کردند، این تفاهم برقرار شد و جمهوری اسلامی ایران اولین کشوری بود که از این تفاهم استقبال کرد امیدواریم طلیعه ای باشد بر آغاز گفتگوهای فراگیر در افغانستان که شامل همه گروهها باشد و گفتگوهای صلح بین الافغانی انشاالله پا بگیرد و شاهد کشوری توسعه یافته ، امن و آباد و با ثبات در همسایگی شرقی خودمان باشیم.
سوالات
سئوال: سوال من درمورد زندانیان ایرانی در خارج از کشور است می خواستم بدانم آمار حدودی این زندانیان به چه صورت است و عمده جرم آنها چیست؟
سخنگو: قبلاً در چند سوالی که دوستان شما پرسیده بودند عرض کردیم که چیزی حدود کمتر از 3هزار نفر از هموطنان ما در خارج از کشور به جرایم مختلف در زندانها هستند. عمده جرایم از دید این کشورهایی که آنها را بازداشت کرده اند جرایم عدم رعایت مقررات ورود کالا و اجناس و به قول آنها مواد مخدر هست و عبور غیر قانونی به کشورهای مختلف هست . در این زمینه سفارتخانههای ما از نزدیک با آن دولت ها در تماس بوده و هستند وبه مناسبت های مختلف هم سعی شد این زندانیان بصورت گروه گروه آزاد شوند و یکی دوماه اخیر هم شاهد بودیم که خیلی از این هموطنان یا عفو به آنها داده شده یا اینکه برای ادامه حبس و مجازات وارد کشور شدند که این روند ادامه دارد وامیدوار هستیم که روزی برسد که دیگر هیچ ایرانی زندانی در خارج از کشور نداشته باشیم.
سئوال: سوالی که من می خواهم بپرسم بیشتر بحث مسایل انسانی در آن مطرح است. پناهجویانی که به دستور دولت یونان در جزیره لزوس یونان ساکن شده اند با شرایط غیر انسانی روبرو هستند حالا با توجه به اینکه اتباع ایرانی هم در بین این افراد وجود دارد آیا امکان بهبود وضعیت و تدبیری یرای بازگشت این افراد از طریق روابط دیپلماتیک با آتن وجود دارد یا نه؟
سخنگو: نکته حساسی است. ببینید متاسفانه افرادی به خاطر توهم زندگی بهتر یا ایده آل هایی که در ذهن خودشان دارند کشورهای مختلف از جمله کشور ما را ترک میکنند که به یک مدینه فاضله ای برسند ولی بعد متوجه میشوند که آنچه که فکر میکردند آنطور نبوده است و در کمپ ها در کشورهای مختلف که به نوعی پناهجو میپذیرند اسکان داده میشوندو بعدها پشیمان میشوند . در این کمپها شرایط زندگی به شدت سخت و دشوار هست و آنطور که گهگاهی اخباری جسته وگریخته به ما می رسد در کمپی که مثلا باید 4 یا 5 هزار نفر باشند 20 هزار نفر در آن کمپ ها زندگی میکنند . زن، مرد، پیر، جوان، مریض، سالم و طبیعی است که از کشورهای مختلف هستند از قومیت ها و کشورهای مختلف هستند و همه گونه اتفاق شاید برای آنها بیفتد. جرم ، جنایت و اتفاقات دیگه و بعضیها هم با علم به این موضوع حالا به امید دستیابی به زندگی ایده آلی که در ذهن خودشان است ترک وطن میکنند و وارد آنجا میشوند که این موارد برایشان پیش می آید. مشخصاً این موردی که شما گفتید را ما پیگیری کردیم از طریق سفارت جمهوری اسلامی ایران و هم تکذیبیه رسمی ما دریافت کردیم از مقامات یونان و هم پلیس آنجا که چنین اتفاقی به آن صورت که اینجا مطرح شده وجود نداشته و همانطور که عرض کردم مثل همه جاها در کمپ ها اختلافات، درگیریها ، زدو خورد ها اینها وجود دارد اما پلیس تأیید نکرد که این اتفاقات سازمان یافته بوده یا به صورت نکته ای که در برخی خبرها بوده که به اصطلاح برای انتقام گیری و از این موارد بوده را رسماً ما تأیید نکردیم با این وجود سفارت جمهوری اسلامی ایران در آتن پیگیر موضوع هست مرتب با مقامات یونانی در تماس است و از آخرین وضعیت پناهجویان ایرانی در حال کسب خبر هست اگر نکته جدیدی را متوجه شویم حتماً اطلاع رسانی خواهیم کرد.
خبرنگار: ببخشید این اتباع ایرانی که اکثراً غیر قانونی از کشور خارج شده اند میتوانند به ایران برگردند ؟
سخنگو: بله اگر مایل باشند چون با میل خودشان رفتند با میل خودشان هم میتوانند برگردند. همه چیز به اراده و میل خودآنها بستگی دارد.
سئوال: من سوالی که می خواهم بپرسم با توجه به احضار دیروز سفیر سوئیس در تهران توسط آقای عراقچی است ،خبردارید که آقای ظریف هم پیرو ادعاهایی که مقام های آمریکایی کردند نامه هشدار آمیزی را به دبیر کل سازمان ملل نوشته اند سوال این است که با توجه به تهدیدی که مقامات آمریکایی برای توقیف کشتیهای ایرانی (در مسیر ونزوئلا)کردند در صورتی که این اتفاق بیفتد واکنش ایران چیست؟ احتمال دارد که کشتیهای آمریکایی در خلیج فارس توقیف شوند؟
سخنگو: ببینید تجارت آزاد بین کشورهای مستقل امری مشروع است و آنچه که نامشروع است راهزنی و مداخله در امور تجاری و روابط عادی کشورهای مستقل در دنیا هست که ایالات متحده آمریکا سردمدار چنین اقدامات غیر قانونی و یاغی گرانه ای هست که سال هاست ما شاهد هستیم. آمریکای ترامپ در حال بر هم زدن نظم جا افتاده جهانی است نرم های جهانی را نادیده میگیرد و به نظر می رسد به دنبال نوعی آنارشیسم جهانی است که این برای همه دولت ها و ملت های مستقل و آزاد دنیا باید یک زنگ خطر و هشداری باشد که مراقبت کنند و از دستاوردهای چندجانبه گرایی و ارزش های جهانی که در منشور ملل متحد برآن تاکید شده دفاع کنند . آنچه که آمریکاییها بیان کردند در خصوص کشتیهای نفتکش ما در مناطق مختلف جهان، اقدامی غیر قانونی و بی شرمانه است قطعاً هم اگر اقدامی علیه این رفت و آمد آزاد و قانونی کشتیهای ما بخواهند صورت بدهند با واکنش جمهوری اسلامی ایران مواجه خواهد شد. تجارت آزاد و مشروع بین همه کشورهایی که دراین دنیا زندگی میکنند به رسمیت شناخته شده، چنانچه آمریکاییها از کشوری خوششان نمی آید و تحریم هایی را وضع کردند این دلیل نمیشود که تحریم های غیر قانونی را بخواهند یکجانبه اعمال کنندو دیگران را هم تشویق کنند یا تهدید کنند که حتماً باید از تحریم های آنها پیروی کرد. دنیای آزاد و مستقل قطعاً چنین کاری را نمیپذیرد. ما توصیههای لازم را به آمریکاییها هم از طریق سفیر سوئیس در تهران به عنوان حافظ منافع شان و هم از طریق نمایندگی خودمان در سازمان ملل متحد و نامه هشدار آمیز و محکمیکه آقای دکتر ظریف به آقای دبیر کل سازمان ملل نوشتند دادیم وعواقب هر گونه اقدام نابخردانه ای را برعهده دولت آمریکا گذاشتیم که امیدوار هستیم که دست به هیچ حماقتی در این زمینه نزنند.
سوال: چند وقتی است که روایتهای مختلفی از غرق شدن اتباع افغانستانی در رودخانه هریرود نقل شده است و برخی رسانههای خارجی سعی دارند در این موضوع ایران را متهم جلوه دهند. لطفاً بفرمایید کمیسیون مشترک دو کشور ایران و افغانستان برای مشخص شدن اصل موضوع به کجا رسیده است و دستگاه دیپلماسی تا به امروز چه اقداماتی انجام داده است؟
سخنگو: این نکته کلی را عرض میکنم که در همه جای دنیا کنترل مرزها امر مهمی است و ورود اتباع خارجی باید با مجوز و قانونی باشد. در عین حال همه جای دنیا هم اتباع برخی کشورها سعی میکنند به صورت غیرقانونی وارد کشوری بشوند که وظیفه همه مرزبانیها است که از این کار جلوگیری کنند. چرا که معلوم نیست چه چیزی وارد هر کشور میشود. ما ضمن اینکه به دولت و ملت همسایه و عزیز جمهوری اسلامی افغانستان احترام میگذاریم و پذیرای میلیونها نفر از این عزیزان در ایران هستیم اما مایلیم که این رفت و آمدها طبق قانون و قوانین جاری ما در مرزهای کشور باشد و این اتباع هم از ورود به کشورمان و تجارت با کشور ایران و برخی فرصتهایی که برای آنها وجود دارد به صورت قانونی بهره مند شوند. اما هستند افرادی که گهگاهی ازین خلاءها سواستفاده میکنند. قاچاقچیان انسانی که با وعدهها و وعید سعی میکنند قانون را دور بزنند. حتی ممکن است قاچاقچیان مواد مخدر و گروههای تروریستی نیز در قالب این جمعها وارد کشور بشوند. بنابراین وظیفه اول هر کشوری حفظ و حراست از سرحدات و مرزهای خودش است که این کار به خوبی انجام میشود.
اما آنچه که درباره آن شب مورد نظر روایت شده است را هیچ گزارش رسمی، نهاد امنیتی، نظامی و مرزبانی کشور مان بیان و تایید نکرده است. شرایط جوی شب مورد ادعا، مساعد نبوده است. حتی مشخص نیست که این افراد به چه طریقی جان باخته اند. جان باختن هر انسانی برای ما دردناک است و هیچ کس نباید به جان دادن انسان دیگری راضی باشد. ما این ادعا که این واقعه در خاک جمهوری اسلامی ایران یا توسط عوامل جمهوری اسلامی .ایران رخ داده باشد را تکذیب کرده ایم. همان زمان مصاحبه مفصلی انجام دادم و گفتم راه حل این اقدامات کشاندن مباحث به رسانهها و سواستفاده برخی جریانها از این موضوع نیست. باید بر اساس توافقی که بین دو کشور است و به صورت قانون درآمده است، هرگونه مشکلات مرزی را از طریق هیاتهایی که تشکیل میشود بررسی و گزارش کنند. که تا آن لحظه هیچ گزارشی نشده است. این مرزبانان ما بودند که از آنها درخواست کردند تا موضوع مورد بررسی قرار گیرد و اگر ادعایی هست بررسی شود. چند روز قبل هیاتی از افغانستان وارد خاک جمهوری اسلامی ایران شد و با مرزبانی کشورمان به طور مفصل گفت و گو کردند. و به کشور خودشان بازگشتند و ما منتظر اعلام نتیجه از سوی آنها هستیم. اما آنچه که جمهوری اسلامی ایران بر آن تاکید دارد این است که این اتفاق در خاک جمهوری اسلامی ایران و توسط عوامل جمهوری اسلامی ایران رخ نداده است. موضوع باید بررسی شده و زمینه اقدامات این چنینی برای آینده برچیده شود. لازم است ببینیم کار چه کسانی بوده است و این سر و صدا به چه صورتی پیش آمده است. احتمال دارد هیات دیگری از جمهوری اسلامی ایران ظرف روزهای آینده به جمهوری اسلامی افغانستان سفر کنند که اگر قطعی شد آن را هم خبری خواهیم کرد. محور اصلی کار آنها اتفاقاتی که حوالی هریرود رخ داده خواهد بود.
سوال: جمهوری اسلامی ایران از طریق آقای ظریف و تماسهایی که داشته اند، در اقغانستان ایفای نقش کرده است. ماهیت این نقش به چه صورت بود؟ چه تاثیرگذاری داشت؟ در حالی که امریکا به گونه ای در انفعال و اغفال به سر میبرد اما جمهوری اسلامی ایران ابتکار جدید سیاسی را به دست گرفت. جناب آقای دکتر ظریف تماس تلفنی با وزیر امور خارجه قطر درباره روند صلح افغانستان داشت. این گفت و گو با چه جزئیاتی پیگیری شد و برنامه و رویکرد آنها در آینده چگونه خواهد بود؟ آیا این تلاشها میتواند به روند گفت و گوهای صلح افغانستان کمک کند؟
سخنگو: همسایه شرقی ما، افغانستان، به دلایل مختلف مانند پیوندهایی که عمیقاً بین دو ملت وجود دارد و همچنین مسائل امنیتی، ارتباطات اقتصادی و ... برای ما بسیار حائز اهمیت است. طبیعی است که ما بر اساس سیاست همسایگی خودمان همسایه امن، باثبات و دارای رفاه و رونق را خواستار باشیم چون قطعاً به نفع ملت ما نیز خواهد بود. ما از نزدیک تحولات افغانستان را پس از انتخابات پیگیری کردیم. برای ما مهم بود که این کشور باثبات باشد و نیروها و شخصیتهای مختلف افغانی، یک دولت فراگیر و باثبات داشته باشند. چندین دور تماس و تلاش و رفت و آمد بین مقامات ما انجام شد. سفرهایی را نماینده ویژه در امور افغانستان به این کشور داشتند و تقریباً با همه احزاب، گروهها و شخصیتهای مهم و تاثیرگذار افغانستان صحبت کردند که منتج به نتیجه خوبی شد که دیروز اعلام شد و این تفاهم برقرار شد. نقش جمهوری اسلامی ایران در این زمینه مهم و مبرز بوده است و برای ما نیز موجب افتخار و خرسندی است که این توافق انجام شده است. ما بر خلاف بقیه کشورهایی که دنبال گل آلود کردن فضا و اهداف شوم در این کشور هستند، افغانستان امن و باثبات را اولویت اول خود قرار داده ایم و نزدیک کردن دیدگاهها برای پیشرفت در آینده مهم می دانیم. ما این گام را به عنوان یک طلیعه مبارک می دانیم که ان شاالله بعد از آن همه گروههای افغانی در یک روند صلح شرکت کنند و گروهی بیرون نماند تا ان شاالله صلحی فراگیر در جمهوری اسلامی افغانستان شکل بگیرد. جمهوری اسلامی ایران هم در این زمینه اقدامات خود را از قبل شروع کرده است و ادامه می دهد. به نظر ما بعد از تشکیل دولت جدید در افغانستان، مهمترین اقدام، کمک به روند گفت و گوهای بین الافغانی است و جمهوری اسلامی ایران همواره در این زمینه پیش قدم بوده است و این امر را حتماً پیگیری خواهد کرد.
سوال: سناتور دموکرات کالیفرنیا طرح صلح کرونا را مطرح کرده است که در جهت ارتباط صلح میان امریکا و ایران و با این دو رویکرد این امر را مطرح کرده است. موضع وزارت امور خارجه را در این خصوص بفرمایید.
سخنگو: صحبت کردن برای ما چندان اهمیتی ندارد که چه کسی چه میگوید. ما سابقه بدی از بدعهدیهای امریکاییها و عدم پایبندی به توافقات داریم. اگر این صحبتها با حسن نیت همراه بوده است با خودشان است. اما بعید می دانم که جمهوری اسلامی ایران بخواهد در سطح دولتی تماسهایی را با مقامات امریکایی داشته باشد و این در دستور کار جمهوری اسلامی ایران قرار ندارد.
سوال: با توجه به این که در حال نزدیک شدن به دومین سال بازداشت آقای اسدی، دیپلمات کشورمان هستیم، لطفاً ابتدا آخرین وضعیت پرونده ایشان را بفرمایید. همچنین با توجه به شیوع کرونا در اروپا که این قاره را کانون این بیماری تبدیل کرده است آیا از وضعیت سلامتی ایشان اطلاعی در دست هست؟
سخنگو: ما هم از طریق سفارت و هم سایر طرق ، جویای سلامتی حال ایشان و همه زندانیانی که به ناحق در زندانهای مختلف در سراسر جهان به ویژه در اروپا و امریکا در بازداشت به سر میبرند هستیم. حالشان خوب است. پرونده ایشان مراحل نهایی خود را طی میکند و بایستی منتج به رایی بشود که اطلاع دقیقی ندارم که صدور این رای در چه مرحله ای است. وکلای ایشان و سفارت ما پیگیری موضوع است. از همه ابزارهای حقوقی و دیپلماتیک استفاده میکنیم که بیگناهی ایشان را اثبات کنیم. امیدواریم هرچه زودتر این اتفاق بیفتد و ایشان به کشورمان برگردند.
سوال: پومپئو طی سفر هفته قبل به فلسطین اشغالی، مدعی شد که فشار حداکثری ضد ایرانی موثر بوده است و ایران باید از خاک سوریه خارج بشود. پاسخ دستگاه دیپلماسی به این ادعا چیست؟
سخنگو: آقای پومپئو گرفتار توهماتی است که باعث میشود هر از چندی این را به زبان آورد. به ویژه وقتی که با افراد متوهم دیگری دمخور میشوند، توهماتشان قدری بیشتر میشود. حضور مستشاری جمهوری اسلامی ایران در سوریه و آنچه که در این کشور اتفاق می افتد، مبتنی بر درخواست دولت قانونی و مشروع مستقر در سوریه و دعوت این دولت است. جمهوری اسلامی ایران کمکهایی را برای مبارزه آنها علیه تروریسم (چیزی که امریکاییها شعار آن را می دهند و ما در عمل انجام می دهیم) را در اختیار این کشور قرار می دهد. بنا بر این حضور ما در سوریه ارتباطی با امریکا و حتی رژیم صهیونیستی ندارد. ما تا زمانی که دولت و ملت سوریه از جمهوری اسلامی ایران درخواست کنند که به آنها در زمینههای مختلف کمک کنیم در آنجا خواهیم بود.
سوال: جزئیات نفتکش ایرانی به ونزوئلا که گفته میشود در آن بنزین بوده است را بفرمایید که حامل چه چیزی بوده است و همچنین الان در کجا واقع شده است و اگر امریکا ناو جنگی بفرستد، ایران چه واکنشی نشان می دهد؟
سخنگو: کشتیها حامل محمولههای سوخت هستند و به سمت ونزوئلا در حال حرکت هستند. بنده از آخرین موقعیت جغرافیایی آن مطلع نیستم. شاید شما از طریق رسانهها بتوانید پیگیری کنید. همانطور که عرض کردم این کشتیها رسماً و قانوناً تجارت میکنند و هیچ مانع قانونی در راه این تجارت مشروع وجود ندارد. اگر امریکاییها از این تجارت خوششان نمی آید به خودشان مربوط است. امیدواریم دست به کار احمقانه ای در این زمینه نزنند که در این صورت قطعاً با واکنش جمهوری اسلامی ایران مواجه خواهند شد.
سئوال: ممنون میشوم در رابطه با موضوع روز قدس که در ابتدای صحبت تان هم مطرح کردید بیشتر توضیح بدهید که امسال با توجه به محدودیت هایی که هست در خارج چه برنامههایی را داریم ؟ سفارتخانههایمان چه فعالیتهایی را خواهند داشت برنامه خاصی را اجرا خواهند کرد یا نه یعنی تعامل خاصی میتوانند داشته باشند؟
سخنگو: ببینید این مختص سفارتخانهها یا کار دولتی نیست. همانطور که میدانیم روز قدس و فلسطین مسئله اول جهان اسلام است و مربوط به امت اسلامی است و هر مسلمانی در هر جای دنیا که هست احساس تکلیف خواهد کرد که در این زمینه صدای مظلومیت ملت فلسطین را که حداقل ۷۲ سال است زیر ستم و تجاوز و جنایت و کشتار و خونریزی هستند به گوش جهانیان برسانند. بله هم ما و هم سفارتخانههای ما اگر که امکانش را داشته باشند امکانات مجازی که داریم امسال به دلیل اینکه راهپیماییها به صورت فیزیکی نخواهد بود همه امکانات هست ا. قطعا همه مسلمانها با ملیت های مختلفی که در جاهای مختلف دنیا هستند از جمله ایرانیانی که در جای جای دنیا هستند در این مراسم پرشکوه که برای جهان اسلام واجب و لازم است، حتماً شرکت خواهند کرد.
سئوال :یک سوال در رابطه با جزئیات نفتکش ایرانی که به سمت ونزوئلا عازم است دارم. گفته شده است که این نفتکش حاوی بنزین است. میشود به ما اعلام کنید که چه چیزی در آن بوده است و اینکه اکنون کجا هست و آیا شما اگر آمریکا ناو جنگی بفرستد، آمادگی دارید و در آن صورت شما چه واکنشی نشان می دهید؟ سوال دومم این است که آیا از امروز که کنفرانس بهداشت جهانی از طریق ویدیو کنفرانس برگزار میشود، موضع ایران چه چیزی است ؟
سخنگو: اجازه بدهید به سراغ سوال اول شما بروم که به دیگر دوستمان هم پاسخ دادهام، پاسخ بدهم. کشتیها حامل محمولههای سوخت است و به سمت ونزوئلا در حال حرکت است و آخرین موقعیت جغرافیایی آن را من نمیدانم ، شاید بتوانید از طریق رسانهها پیگیری کنید. همان طور که عرض کردم این کشتیها دارند رسماً و قانون تجارت قانونی انجام می دهند و هیچ مانع قانونی در راه این تجارت مشروع وجود ندارد. اگر آمریکاییها از این تجارت خوششان نمی آید به خودشان مربوط است و امیدواریم که دست به کار احمقانه ای هم در این زمینه نزنندکه قطعاً با واکنش جمهوری اسلامی ایران مواجه خواهند شد.
سئوال: مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پاسخ به سوال روزنامه والاستریت ژورنال در پاسخ به سوالی که آیا با آمریکا برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران همکاری خواهد کرد یا نه ، گفته بود که باید در این زمینه فکر کند .این در حالی است که اروپا قبلا مخالفت خود را در این زمینه اعلام کرده بود. سوال این است که در صورت همکاری اروپا با آمریکا پاسخ ایران چه خواهد بود؟
سخنگو: ببینید ما مزاحم فکر کردن آنها نمیشویم اینها تقریباً حدود دو سال است که دارند فکر میکنند که در رابطه با یک جانبه گرایی و قلدری آمریکاییها چگونه برخورد کنند. نمیدانم واقعاً بعد از این همه صحبت هایی که ما راجع به اروپاییها کردیم و بی عملی آنها و اقدامات کمرنگ آنها چه باید بگویم. من فکر میکنم که وضعیت در خصوص نکتهای که گفتید روشن است هم برای ما هم برای اعضای دائم شورای امنیت هم برای خود کشورهای اروپایی به عنوان عضوی از برجام مشخص است. مواضع ما مشخص است ما کماکان منتقد بیعملی اروپاییها در این زمینه هستیم ضمن اینکه در زمینههای گذشته که آنها فقط به گفتار درمانی و خطابه خوانی و بیانیه خوانی اکتفا کرده بودند، این مورد جدید هم در همان راستا میتواند باشد چه مثبت چه منفی ما دیگر روی اروپا در این زمینه نمیتوانیم حساب کنیم ولی اقدامات خودمان را به پیش میبریم با آنها هم در تعامل و ارتباط هستیم . امیدواریم قدری بجنبند و قدری از حیثیت تاریخی خود به عنوان کشورهای مدعی که زمانی احساس میکردند الهامبخش هستند برای مناطق مختلف دنیا دفاع کنند ؛ الان جوری زیر فشار یک رژیم قلدر قرار گرفتهاند که از آنها میخواهد قطعنامه شورای سازمان امنیت ملل متحد را نقض کنند و آنها تا کنون در برابر این فشار و زور گویی اقدام خاصی را انجام نداده اند همانگونه که قبلاً گفتم آمریکاییها در این مقطع به دنبال ایجاد یک آنارشیزم بین المللی هستند و هرگونه همراهی سایر کشورها با آنها قطعاً دودش به چشم کشور های همراهی کننده یا کشورهایی که سکوت میکنند در قبال این قلدری خواهد رفت.
سئوال: در رابطه با نفتکش های ایرانی تا حدودی شما جواب دادید سوال من در خصوص ضمانت اجرایی جمهوری اسلامی ایران در این رابطه و هشدارهای لازم در خصوص ایجاد مزاحمت های احتمالی واشنگتن در قبال نفتکش های ایرانی است.
سخنگو: اجازه بدهید دستمان را خالی نکنیم اگر دست به حماقتی بزنند، قطعا ما واکنش های لازم را پیش بینی کرده ایم و خواهند دید و خواهیم گفت که در کجا این واکنشها خواهد بود. امیدواریم که کار به آنجاها نرسد.
سئوال :آقای بورل حدود دو سه روز پیش در یک بیانیه ای اعلام کرده بود که نشست مجازی بروکسل در تاریخ دهم تیرماه با محوریت سوریه برگزار میشود. ایشان از وزرای خارجه عضو اتحادیه اروپا بهعلاوه ترکیه و روسیه دعوت کردند و به نظر می رسد که ظاهراً از کشور ما دعوت صورت نگرفته با وجود اینکه ما عضو ابتکار آستانه هستیم میفرمایید که آیا دعوتی صورت گرفته است یا نه و اگر نه آیا این به معنی حذف ایران از پرونده سوریه توسط کشورهای اروپایی است یا نه؟
سخنگو: خیر ببینید ما مکانیزم خاص خودمان را داریم. جمهوری اسلامی ایران، روسیه و ترکیه به عنوان کشورهای ضامن آتش در سوریه و عضو روند آستانه، مکانیزم خاص خودشان را دارند. اما در سالهای اخیر هم شما شاهد بودید که بعضی کشور های دیگری هم روند های دیگری را در کنارش شکل دادند که همه این کشور هایی که نام بردید، عضو آن روندها شدند و طرف مشورت قرار گرفتند. دست هایی بود که بعضی کشورها به روند آستانه اضافه شوند. اما در مجموع تصمیم بر این شد که همین سه کشور اصلی عضو که دارای نقش بیشتر در سوریه هستند و به سرنوشت ملت سوریه علاقمندتر هستند، باشند. ما هر گونه اقدام خیرخواهانه ای که با حسن نیت بخواهد توسط سایر کشورها صورت بگیرد و به یک راه حل سیاسی منجر شودو از خونریزی جلوگیری کند را نفی نمیکنیم. اما کماکان ما روند آستانه را مهم ترین ساز و کار برای حل و فصل موضوع سوریه میدانیم که فکر میکنیم این روند پیش خواهد رفت و سرانجام همین روند نتیجه خواهد گرفت و انشاالله سوریه از لوث وجود تروریستها برای همیشه پاک خواهد شد. معمولاً ما سعی میکنیم در روندهای اصلی که خودمان در آن حضور داریم و بنیانگذارش هستیم، شرکت کنیم.
سئوال : حدود یک ساعت پیش خبری آمد که مجلس قانون مقابله با اقدامات خصمانه رژیم صهیونیستی علیه صلح و امنیت را به تصویب رسانده و وزارت خارجه هم موظف کرده است که طی شش ماه سفارت مجازی ایران را در فلسطین تاسیس کند و همه پرسیهای ملی در سرزمین فلسطین برگزار کنند. آیا با وزارت خارجه در این موضوع هماهنگ شده است ؟و جزئیات آن را بفرمایید.
سخنگو: همکاران ما در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی حضور داشتند. جزییات این بحثها انجام شد. نقطه نظرات وزارت امور خارجه به نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی منتقل شد. خب ما منتظر میمانیم که ببینیم سرنوشت این طرح به کجا میکشد. قطعاً وزارت امور خارجه به عنوان مجری قوانین، اگر طرحی تبدیل به قانون بشود اقداماتی که بر ما تکلیف شده است را انجام خواهد داد. جدای از این، وزارت امور خارجه همواره در این زمینه پیشگام بوده است .طرحهایی داشته است پیشنهاداتی داشته است که عملی کرده است چه با قانون جدید چه بدون این قوانین و بر اساس دستورالعمل هایی که داشته است در خصوص مسئله فلسطین ، سرنوشت مردم فلسطین و قدس شریف همیشه با اولویت برخورد کرده و خواهد کرد. ضمن اینکه آن طرح جمهوری اسلامی ایران برای حل و فصل مسئله فلسطین که همان همه پرسی در سرزمینهای اشغالی است، با حضور همه ساکنان اصلی فلسطین فارغ از اینکه چه دینی و مذهبی دارند و به عنوان ساکنان اولیه فلسطین و همچنین آنهایی که آواره شده اند برگردند و در همه پرسی شرکت کنند ؛ این طرح جمهوری اسلامی ایران که ثبت شده است در سازمان ملل متحد به عنوان یک طرح ابتکاری، این هم مورد پیگیری جدی جمهوری اسلامی ایران و در دستور کار وزارت امور خارجه همواره بوده و خواهد بود.
سئوال: اخیراً آقای الکاظمی نخست وزیر عراق دیداری با سفیر ما و سفیر آمریکا داشت و بعد از آن هم گفته شد که محمد بن سلمان گفتگوی تلفنی با آقای کاظمی داشته است و خواستار میانجیگری میان تهران و ریاض شده است. آیا مقامات عراقی در این خصوص چیزی را به ایران منتقل کردهاند و نظر ایران در این خصوص چه است ؟
سخنگو: مشخصا ما چیزی دریافت نکرده ایم ولی آن چه که ما شنیده ایم همین خبر های رسانه ای بوده است و اینکه ظاهراً ایشان به طور کلی در منطقه ما خواستار این بوده است که فضا بهتر بشود. به هر حال جمهوری اسلامی ایران قبلا هم اعلام کرده است که چه با میانجی و چه بی میانجی خواستار رفع سوء تفاهمات با عربستان سعودی است و امیدواریم که چه این خبر درست باشد و چه نباشد منطقه نیازمند است که به این سمت برود و اگر این تصمیم را بگیرند و به این سمت بروندو این اراده در آنها باشد، جمهوری اسلامی ایران آغوشش باز است.
سئوال :شما در موضوع افغانستان اشاره کردید به اتفاقی که اخیرا در هریررود رخ داده است و به رایزنیهای مقامات جمهوری اسلامی ایران با مقامات افغانستانی و توافقهایی که دو طرف برای پیگیری این موضوع انجام دادهاند. به نظر می رسد که ما در سطح دیپلماسی عمومی در این قضیه غفلت کرده ایم و علیرغم اینکه مقامات دو کشور با هم در این زمینه رایزنی دارند، در فضای افکار عمومی افغانستان یک جوی علیه ایران به وجود آمده و عده ای هم در حال سوء استفاده از این موضوع هستند آیا جمهوری اسلامی ایران در راستای تلطیف این موضوع و پیشبرد دیپلماسی عمومی چه کاری دارد انجام میدهد؟
سخنگو : این اتفاقی که افتاد هم دردناک بود و هم ابعادش برای ما روشن نبود. ما همون لحظات اول که این اخبار منتشر شد تماس های اولیه را با نهادهای ذیربط داشتیم به ویژه در مرزبانی جمهوری اسلامی ایران که آنها رد کردند. با توجه به اهمیتی که افغانستان برای ما داشته و رفاقتی که ما با دولت و ملت افغانستان داریم باز اکتفا نکردیم و سعی کردیم قدری بیشتر و بررسی و جستجو کنیم و از منابع و نهادهای مختلف استعلام و کمک بگیریم چه در داخل ایران و چه در افغانستان، تا موضوع برایمان روشن شود، وقتی موضوع برایمان روشن شد ما قاطعانه وارد عمل شدیم و موضوع را رد کردیم که شاهدش هستید. روابط خوب ایران و افغانستان دشمنانی دارد، طبیعی است که عده ای ، من اسم نمیبرم که چه کشورهایی، چه گروههایی در کدام منطقه و کجا، با چه منافعی و با چه اهدافی دنبال به هم زدن روابط خوب ایران و افغانستان هستند که لازم بود که ما با طمانینه و آرامش ، همه جوانب را بررسی کنیم. طبیعی است که در اثنای بررسی ما آنها به مسموم سازی فضا و سم پاشیهای خود ادامه دهند که بعد از اقداماتی که انجام شد و روشنگریهایی که شد دیدید که دستشان خالی بوده و به نوعی دارند اعتراف میکنند که در این زمینه شکست خوردند بنابر این ما کماکان طبق قوانین و طبق توافقات آماده هستیم و اگر هنوز برای کسی سوء تفاهمیباقی مانده باشد آن را رفع کنیم ودر این زمینه عرض کردم ان شاءالله هیئتی به زودی به افغانستان خواهد رفت که یکی از دستور کارهای اصلی آن همین موضوع خواهد بود که هرچه هست ان شاءالله اطلاع رسانی هم خواهد شد.
سئوال: در این دو سه سالی که از دولت جدید آمریکا گذشته یک سری گزارش هایی داریم که برخی کشورهای منطقه که با ایالات متحده دوست بودند از همراهی با آمریکا ناامید شدند. آیا طی هفتههای اخیر عملا در مراودات دیپلماتیک رسمی ما کشورهایی از نزدیکان آمریکا در منطقه پالس هایی برای ایران فرستادند واتفاقی افتاده؟ میتوانید نام ببرید؟
سخنگو: قدری زود است در این زمینه صحبت کنیم، ولی امیدوار هستیم که این تغییر رویکرد که فرمودید انجام شود و اتفاق بیافتد، به خاطر اینکه کشورهای منطقه اگر اراده کنند دوستی بهتر از جمهوری اسلامی ایران در منطقه نخواهند داشت. همیشه تاکید کردیم اینجا منطقه ماست ، منطقه مشترک ماست و سرنوشت مشترک ما در این منطقه است و ما واقعا مایل نیستیم که این سوء تفاهمات مزمن شود و ادامه پیدا کند و هرچه زودتر درهر قالبی که طرفین تشخیص دهند ما آماده هستیم که این گفتگو ها را برای رفع سوء تفاهمات آغاز کنیم. قطعا همان طور که گفتید هیچ خیری در رابطه با آمریکا برای کشورها در مدتی که با آنها در ارتباط بودند ، نبوده . جز تنش آفرینی، جز بی ثبات سازی کشورها، جز فروختن اجناس بنجلشان به آن کشورها، جز دوشیدن آن کشورها. بنابر این منطقه ما، منطقه ایست که نیازمند آرامش است و آرامش هم توسط خود ما اعضای این منطقه قطعا به دست خواهد آمد و امیدواریم این اتفاق بیافتد.
سئوال : خبری در رسانههای غربی و اسرائیلی در خصوص اینکه ایران و روسیه درمورد سرنوشت آقای بشار اسد با هم توافقاتی کردند، منتشر شد. بعضی از مقامات طرف روسی آن را رد کردند، موضع شما چیست؟
سخنگو: ما هم رد کردیم. الان هم من مجددا تاکید میکنم روابط ما با سوریه یک روابط کاملا نزدیک، دوستانه و یا حتی استراتژیک است و ما و هر کشور و دولت دیگری در جایگاهی نیستیم که بخواهیم برای دولت و ملت سوریه تصمیم بگیریم . این دولت و ملت سوریه هستند که برای خودشان حاکمیت مستقل دارند. این ملت سوریه است که تصمیم میگیرد که چه کسی یا چه کسانی بر آنجا حاکمیت داشته باشند . بنابر این من این اخبار و خبر سازیها را تکذیب میکنم . نه ما و نه کشور همسایه ما روسیه چنین حرفی بینشان نبوده، چنین حرفی هم صحیح نیست و حتما شما به عنوان یک تحلیل گر می دانید که اهداف پشت پرده اینگونه خبرسازیها چه هست.
سئوال: سفیر سوئیس چندی پیش عنوان کرد که داراییهای بلوکه شده ایران در کانال سوئیس اجازه جریان دارد. این خبر را تایید میکنید یا خیر و کلا در خصوص جزئیاتش توضیح بفرمایید.
سخنگو: داریم تلاش میکنیم که کانالی که بعد از مدتها آمریکاییها با سر و صدا راه انداختند و عملا چیز خاصی در آن مبادله نشد آن را اگر دولت سوئیس کمک کند و اگر آمریکاییها در شرایطی که ادعا میکنند کالاهای بشردوستانه و مواد غذایی و دارویی جزء تحریم نیست ،اگر چنین ادعایی دارند باید اجازه دهند که این کانال فعال و فعال تر شود و منابعی که ما در جاهای مختلف دنیا داریم وارد این کانال شود تا ما بتوانیم مایحتاج خود را از این طریق تامین کنیم. من اطلاع دقیق و ویژه ای الان ندارم و تا آنجایی که خبر دارم چنین اتفاقی نیافتاده که منابع ما از جاهای مختلف وارد این کانال شود که مورد بهره برداری قرار بگیرد ولی تلاش ها و رایزنیها برای اینکه این اقدام صورت بگیرد و اتفاق بیافتد در جریان است. به هر حال این حق ماست، پول ملت ایران است و بایستی وارد چرخه اقتصادی و زندگی روزمره مردم ما شود حالا بدون کانال سوئیس و یا با کانال سوئیس و یا هر شکل دیگر. این اقدام باید حتما اتفاق بیافتد.
سئوال: یک خبری آمده که اینکه ایالات متحده با طرح توافق تجارت بشردوستانه کره به دلیل اینکه شبیه به همین طرح در سوئیس است موافق است . به همین دلیل کره جنوبی از یک بانک ایرانی که در تحریم ها قرار ندارد برای مبادلات بشردوستانه قرار است استفاده کند. آیا این را تایید میکنید؟
سخنگو: اقدامات اولیه گفتگوها و رایزنیها در سطح سیاسی در این زمینه انجام شده است. تا حالا مانع اصلی آمریکاییها بودند که اجازه نمی دادند. من نمیدانم که دولت محترم کره جنوبی توانسته این اجازه را از دولت آمریکا بگیرد یا خیر ولی جزئیات را همکاران ما در بانک مرکزی شاید بیشتر بدانند اما آنچه مسلم است این است که پول های جمهوری اسلامی ایران، پول های ملت ایران در کره جنوبی هست و بهانههای این تیپی که حالا تحریم هست، آمریکا مانع میشود یا موارد این چنینی خیلی قابل قبول برای جمهوری اسلامی ایران نیست و ما خواستار این هستیم که هر چه سریعتر داراییها و پول های ما در قالب های مختلف وارد کشور ما شود . امیدواریم که این اتفاق رخ دهد اما شما جزئیات را از دوستان بانک مرکزی بپرسید که آیا به مرحله اجرا رسیده است یا خیر.
سوال: آیا وزارت امور خارجه برای گشایش اقتصادی پسا کرونا با کشورهای دیگر از الان رایزنی انجام داده است یا نه؟
سخنگو: روابط اقتصادی ما جریان دارد. به خصوص با همسایگان ما. دیپلماسی اقتصادی ما بسیار در این زمینه فعال است و فعالتر شده، خب این محدودیت ها برای همه کشورها ایجاد شده، همه کشورها به نسبتی رکود را در اقتصاد خودشان دیدند و یا دارند پیش بینی میکنند. این شامل حال همه است و تنها راهش هم افزایش تجارت جهانی، افزایش تجارت کشورهای منطقه، افزایش تجارت کشورهای همسایه است و حتی افزایش مراودات، همگرایی، هم افزایی برای هرچه بیشتر شدن این تبادلات است تا این رکودی که بر دنیا بعد از قضیه کرونا حاکم شده است همه بتوانیم فائق شویم. کشورهایی مثل آمریکا امیدواریم که دست بردارند از مانع تراشی در زمینه تجارت آزاد کشورها با یکدیگر. چرا که رونق جهانی مستلزم روابط تجاری آزاد ، قانونی و منصفانه همه کشورها با یکدیگر است و کشوری چون آمریکا حق ندارد مانع این روابط صحیح و سالم میان کشورها شود و فقط به فکر خودش در این زمینه باشد.