متن کامل سخنرانی دکتر امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان در اجلاس مجمع جهانی پناهندگان در ژنو ۲۲ آذر ۱۴۰۲

دکتر امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان در اجلاس مجمع جهانی پناهندگان در ژنو مشارکت و سخنرانی کرد.

بسم الله الرحمن الرحیم

میزبانان مشترک،

جناب آقای گرندی، کمیسر محترم عالی پناهندگان سازمان ملل متحد،

وزیر محترم امور خارجه سوئیس،

عالیجنابان، وزرا و نمایندگان محترم،

خانم ها و آقایان،

حضور در مجمع جهانی پناهندگان  از طرف جمهوری اسلامی ایران به عنوان بزرگترین میزبان پناهندگان در جهان، برای اینجانب مایه خرسندی است.

سوال اصلی در رابطه با مساله پناهندگان این است که چرا تنها چند کشور معدود باید مسئولیت میزبانی اکثریت آوارگان در جهان را بر عهده داشته باشند؟ مجمع جهانی پناهندگان با هدف تقویت همبستگی عملی جهانی و بسیج منابع لازم برای مساعدت به میزبانان عمده آوارگان ایجاد شد. در عین حال، هیچ راه حل موقتی نمی‌تواند مشکل پناهندگی را به صورت پایدار حل کند. کمیساریای عالی پناهندگان و جامعه بین المللی باید کوشش مضاعفی برای تسهیل و تسریع بازگشت آوارگان به کشورهای خود به کار گیرند.

همانطور که می دانید، اکنون بیش از 45 سال است که ایران میزبان طولانی ترین وضعیت پناهندگی بوده و در حال حاضر و پس از تحولات افغانستان در سال 2021 کشور من میزبان بزرگترین جمعیت آواره در سطح جهان می‌باشد.

مداخلات نظامی متعدد و سایر دخالت های غیرقانونی توسط قدرت های خارج از منطقه موجب بی ثباتی و ناامنی و توسعه نیافتگی شده است که خود منجر به امواج آوارگی در سراسر منطقه گردیده است.

در واقع، جمهوری اسلامی ایران باری را بر دوش کشیده است که در نتیجه سیاست های غیرمسئولانه و مداخلات نظامی آمریکا و متحدینش در مجاورت ما بر منطقه تحمیل شده است.

رویکرد ما در رابطه با آوارگان، مبتنی بر همبستگی انسانی و اخلاقی می‌باشد. مردم ایران سخاوتمندانه آوارگان افغان را در منابع محدود خود شریک کرده اند و این امر علیرغم همه مشکلاتی است که عمدتا در نتیجه تحریم های غیرانسانی آمریکا با آن مواجه بوده ایم. ما با مبنا قراردادن ارزش های انسان محور ملی و تعالیم اسلامی‌کوشش کرده ایم شرایط زندگی مناسب، امکانات بهداشتی و پزشکی پایه، و آموزش را برای آوارگان افغان فراهم کنیم.

همه کودکان افغان که در سن مدرسه رفتن هستند، فارغ از وضعیت پناهندگی آنها یا والدینشان، از امکان ثبت نام در مدارس دولتی در ایران برخوردارند و در حال حاضر بیش از 700 هزار نفر از آنها در سراسر کشور مشغول به تحصیل هستند. دوره‌ها و کلاس های آموزشی دیگری نیز برای بزرگسالان و کسانی که از حضور در مدرسه بازمانده اند در چارچوب نهضت سوادآموزی دایر شده است. بسیاری از اففانها نیز در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی در ایران در حال تحصیل هستند. 

ده‌ها هزار آواره افغان از پوشش بیمه پزشکی و خدمات درمانی رایگان برای درمان بیماری‌های خاص و صعب العلاج برخوردارند. پناهندگان افغان همچنین از برنامه‌های واکسیناسیون رایگان از جمله برای کوید – 19 استفاده کرده ان.

آقای رئیس،

اساسا اینکه یک کشور به تنهایی بخواهد هزینه و بار میزبانی بزرگترین جمعیت آواره را به دوش بکشد نه عادلانه است و نه عملی. اصل "تقسیم بار و مسئولیت میزبانی" اقتضا می‌کند که هزینه‌های میزبانی آوارگان بین کشورها به نحوی متوان تقسیم و توزیع شود. متاسفانه این مهم در رابطه با ایران عملیاتی نشده است و ما فشار فزاینده ای به خاطر میزبانی جعیت بزرگ آوارگان بر منابع محدود داخلی خود احساس می‌کنیم. این یک چالش جدی برای حوزه‌های زیرساختی از جمله در زمینه بهداشت و درمان، آموزش و پرورش، انرژی، آب و برق است.

ما ضمن درک اهمیت تعهد و تلاش کمیسیاری عالی پناهندگان برای مساعدت به آوارگان افغان در ایران، این واقعیت را خاطرنشان می نماییم که تنها حدود یک درصد از کل هزینه‌های ناشی از میزبانی جمعیت بیش از 5 میلیونی پناهندگان از محل کمک های بشردوستانه بین المللی تامین می‌شود.

باید این نکته را نیز خاطرنشان کنم که میزبانی سخاوتمندانه ما از آوارگان در شرایطی صورت می‌گیرد که ایران خود تحت شدیدترین تحریم های غیرانسانی و غیرقانونی از جانب آمریکا قرار دارد. تحریم های غیرقانونی با کاستن از ظرفیت و اعمال فشار بر فعالیت نهادهای کمک رسان، مانع از ایفای وظیفه آنها در مساعدت بشردوستانه به افراد نیازمند در کشورهای تحت تحریم می‌شوند.

هیج استثنای بشردوستانه – آنطور که ایالات متحده منافقانه ادعا می‌کند – در رابطه با تحریم ها وجود ندارد و تحریم های مزبور اساسا به نحوی تنظیم شده اند که آسیب پذیرترین افراد، شامل پناهندگان و آوارگان، را مورد هدف قرار دهند.

در چنین شرایطی نمی‌توان انتظار داشت که جمهوری اسلامی ایران همچون گذشته به ارائه خدمات مطلوب به جمعیت بزرگ آوارگان که بسیاری از آنها در صدد مهاجرت به اروپا هستند، ادامه دهد.

مساله آوارگان افغان بدون بازگشت آنها به وطن خود حل نمی‌شود. در این راستا لازم است سازمان ملل، کمیساریا، کشورهای همسایه، کشورهای کمک کننده و دیگر طرف های ذیمدخل برای کمک به افغانستان جهت ایجاد زیرساخت های مناسب اقتصادی، امنیتی و سیاسی به منظور جذب آوارگان به کشور خودشان، همکاری موثر نمایند. مسئولیت اصلی بر دوش مقامات حاکم در افغانستان است.

 

آقای رئیس،

حضار گرامی،

هیچ فرد باوجدانی نمی‌تواند نسبت به فاجعه انسانی در غزه و کل فلسطین اشغالی ساکت بماند، جایی که مردم بی گناه غزه با هدف راندن آنها از وطنشان به صورت گسترده کشتار می‌شوند و ساختمان‌های مسکونی آنها تخریب میگردد.

رژیم اشغالگر در حال ایجاد یک موج جدید آوارگی و افزودن میلیون‌ها نفر به جمعیت 7 میلیونی آواره فلسطین است.

کوچاندن اجباری ساکنان غزه هم نقض فاحش حقوق بشر است و هم نقض آشکار قواعد حقوق بشردوستانه بین المللی. بمباران گسترده نوار غزه توسط رژیم اشغالگر طی 70 روز اخیر بخشی از حمله گسترده و نظام مند علیه جعیت غیرنظامی فلسطین برای اخراج اجباری آنها از منازلشان می‌باشد که مصداق جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت محسوب می‌شود. عاملان این جنایات به همراه حامیان این رژیم به ویژه آمریکا و انگلستان و کانادا و آلمان باید به خاطر ارتکاب این جنایات سبعانه پاسخگو باشند.

 

همکاران محترم،

یک بحران جدید آوارگی به بدترین شکل ممکن در حال وقوع است. بیش از 20000 نفر انسان بیگناه که اغلب آنها زن و کودک هستند طی دو ماه گذشته در غزه به خاک و خون کشیده شده اند و شورای امنیت سازمان ملل به دلیل اعمال نفوذ آمریکا از هر اقدامی‌برای توقف این خونریزی عاجز مانده است. تنها راه برای جلوگیری از آوارگی مردم غزه توقف حملات نسل کشی علیه مردم غزه و جلوگیری از کوچاندن اجباری ساکنان آن می‌باشد. باید مرز رفح برای ارسال گسترده کمک های انسانی بدون هرگونه توجیهی بازگشایی شود و از سراسر جهان کشتی‌های حامل دارو، غذا و سوخت برای زنان و کودکان غزه و کرانه باختری به سمت مرز رفح و غزه ارسال شود.

از توجه شما تشکر می‌کنم.