سخنرانی علی باقری در نشست مشترک وزرای امور خارجه بریکس و کشورهای دعوت شده به اجلاس بریکس
متن سخنرانی جناب آقای دکتر علی باقری، سرپرست محترم وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در نشست مشترک وزرای امور خارجه بریکس و کشورهای دعوت شده به اجلاس بریکس
(نیژنی نووگوراد فدراسیون روسیه ; ۲۲ خرداد ۱۴۰۳ - ۱۱ ژوئن ۲۰۲۴)
بسم الله الرحمن الرحیم
جناب آقای لاوروف، وزیر امور خارجه فدراسیون روسیه،
وزیران امور خارجه کشورهای عضو بریکس،
وزرای امور خارجه کشورهای دوست،
خانمها و آقایان،
از اینکه امروز در نشست مشترک وزیران امور خارجه بریکس و وزیران امور خارجه کشورهای دوست دعوت شده به اجلاس بریکس، در شهر زیبای نیژنی‌نووگوراد حضور دارم، بسیار خرسندم و از دولت و مردم کشور دوست و همسایه فدراسیون روسیه برای میزبانی گرم از هیات جمهوری اسلامی ایران سپاسگزارم. همچنین افتخار دارم با اغتنام از این فرصت، از همه رهبران، مقامات عالی‌رتبه و مردم کشورهای حاضر در این اجلاس ـ که مراتب همدردی خود را به‌مناسبت شهادت رئیس‌جمهور محبوب و وزیر امور خارجه پرتلاش کشور متبوعم، با ارسال پیام تسلیت و حضور در مراسم یادبود ابراز داشتند ـ قدردانی کنم.
همکاران گرامی،
جهان در دوران گذار، با هرج و مرج و ناعدالتی‌های زیادی روبرو است و بریکس اندیشه روشنی برای عبور از دوران گذر و اصلاح حکمرانی جهانی با توسل به چندجانبه‌گرایی، مقابله با یکجانبهگرایی و شکل‌دهی به نظم جدید عادلانه‌تر، شفاف‌تر و دمکراتیک مبتنی بر اجماع دارد و مجموعه اقداماتی را برای رسیدن به اهداف مشترک طراحی و برنامه‌ریزی نموده است. این گروه توانمندی‌های خود را نشان داده و از این‌رو، روزبه‌روز حامیان و کشورهای همفکر بیشتری را جذب می‌کند.
وزرای محترم،
در واقع برای اولین بار است که یک هویت سیاسی ـ اقتصادی ـ مالی ـ فرهنگی مشترک قوی و اثرگذار در جهان در حال توسعه ایجاد شده است. تمایلِ فزایندهِ کشورها برای پیوستن به بریکس، نشانه بسیار مهمی از علاقه آنها به سرعت بخشیدن به زایش جهانی نو، مبتنی بر چند جانبه‌گرایی ماندگار و ژرف است. ما معتقدیم چنانچه ایده گسترش بریکس به واقعیت بپیوندد، این هویت، منسجم‌تر و جهانی‌تر خواهد شد. بر همین اساس، روسای جمهور با توجه به مشاهده کثرتِ درخواست‌ها برای پیوستن به بریکس، دستورالعملی صادر کرده‌اند که تا زمان اجلاس سران بعدی روسای جمهور در ماه اکتبر در کازان، سند مربوط به الگوها، استانداردها و معیارهای کشورهای شریک را نهایی سازیم تا به تایید و امضای روسای جمهور برسد. جمهوری اسلامی ایران در تمامی مذاکرات مربوطه به‌صورت فعال شرکت کرده و در آینده نیز برای تدوین و نهایی ساختن این معیارها مشارکت و مساعدت خواهد کرد.
خانم ها و آقایان،
زیرساخت‌های کنونی اقتصاد جهانی به صورت هراس‌انگیزی در اختیار قدرت‌های غربی قرار دارد که عملا نشان داده‌اند ساختارهای اقتصاد جهانی را به سلاحی علیه رقبا مبدل ساخته‌اند. وابستگی کشورها به یک ارز خاص برای مبادلات و ذخیره باعث شده است که اقتصاد بسیاری از کشورها در چنبره اسارت دلار بیفتند و در صورت عدم چاره‌جویی سریع، این امر اقتصاد کشورها را بیشتر در باتلاق فرو خواهد برد. هیچ کشور مستقل و درحال توسعه در جهان نیست که از انحصار و سلطه دلار متضرر نباشد؛ از این رو تلاش برای دلار‌زدایی از تجارت جهانی، خواسته همه کشورها و ملت‌های مستقل جهان محسوب می‌شود.
همچنین یکی از چالش‌هایی که نظام سلطه برای ارعاب کشورهای مستقل بکار می‌گیرد، تحریمهای اقتصادی است که به مهمترین ابزار ارعاب کشورهای سلطه طلب برای تحمیل اراده تبدیل شده و از موانع کلیدی پیشبرد همگرایی کشورهای در حال توسعه و کمتر توسعه یافته به‌شمار می‌رود.
جناب آقای رئیس و وزرای محترم امور خارجه،
جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشوری که سالها متحمل تحریم های غیرقانونی یکجانبه آمریکا بوده و در عین حال توانسته با تعبیه سازوکارهای چابک داخلی و ایجاد مسیرهای امن خارجی، الگوی جدیدی از زیست توام با پیشرفت در سایه فشار و تحریم را ذیل مفهوم اقتصاد مقاوتی ارائه دهد و در این مسیر؛ هم از راهبرد خنثی سازی تحریم ها و هم از تاکتیک دور زدن تحریم‌ها، هوشمندانه بهره برده است.
ما بر این باوریم که تحریمهای غیرقانونی هر چند یک واقعیت است که موجب ایراد خسارت و ایجاد هزینه برای کشورهای مستقل می‌شود؛ اما اراده برای مقابله با تحریمهای غیرقانونی و نیز هم افزایی کشورهای مستقل برای رهایی از سازوکارهای یکجانبه گرایی به ویژه در عرصه‌های مالی، پولی و بانکی بین المللی، می‌تواند تحریم های غیرقانونی را ناکارامد ساخته و حتی اثر بخشی آنها را به حداقل برساند. از این رو ایجاد سازوکارهای مستقل مالی، بانکی و پولی میان اعضای بریکس که بزرگترین تولیدکنندگان و مصرف کنندگان انرژی در میان آنها است، یک ضرورت تام برای تامین منافع راهبردی و بلند مدت اعضا است.
از این رو جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر آمادگی برای ارائه الگوی اقتصاد مقاوتی ، اعلام می‌کند اکنون زمان آن فرا رسیده است تا بریکس و کشورهای دوست، الگوی کاربردی برای استقلال مالی، پولی و بانکی ، از ساز وکارهای مبتنی بر نظام یکجانبه گرایی را به طور جدی مورد بررسی قرار دهد.
خانمها و آقایان،
غزه امروز بزرگترین نمایشگاه دستاوردهای یکجانبه گرایی است. کشتار دهها هزار انسان بیگناه، قتل عام کودکان و زنان، آوارگی صدها هزار انسان بی پناه ، کشته شدن دهها خبرنگار و مامور سازمانهای بین المللی، انهدام زیر ساختهای زندگی شهری، تخریب دهها مرکز درمانی، عبادی، آموزشی و اداری شیوع انواع بیماریهای جسمی و روانی میان صدها هزار انسان مظلوم و از همه مهمتر حمایت از متجاوز اشغالگر و جنایتکار و پشتیبانی تسلیحاتی، مالی، تجهیزاتی، سیاسی، حقوقی و رسانه ای از رژیم نژادپرست تنها بخش کوچکی از سرشت نظام جهانی مبتنی بر یکجانبه گرایی است.
جمهوری اسلامی ایران بر این باور است که تا اشغالگری هست، مبارزه با اشغالگری یک واقعیت انکار ناپذیر است، لذا تنها راه حل پایدار رفع سریع و بدون قید و شرط اشغالگری از تمامی زمین‌های اشغالی و سپس برگزاری همه پرسی با مشارکت سازمان ملل متحد میان همه فلسطینی‌ها اعم از مسلمان، مسیحی و یهودی برای تعیین سرنوشت ملت و کشور فلسطین است.
عمر یکجانبهگرایی به سر آمده و درحال واگذاری میدان عمل به چندجانبه گرایی است. جبهه چندجانبه‌گرایان، باید هوشمندانه با برپایی و تقویت سازوکارهای جدید مالی، بانکی، اقتصادی، تجاری، سیاسی و فرهنگی، دوران گذار از نظم یکجانبهگرایی را به نظم عادلانه چندجانبه‌گرایی مدیریت نماید.
در پایان، از جناب آقای رئیس به‌خاطر برپایی شایسته این نشست، تشکر می‌کنم. همچنین برای این اجلاس نتایج پربار و برای همه همکاران گرامی از ۲۵ کشور حاضر در جلسه، موفقیت روزافزون آرزومندم.
از توجه شما سپاسگزارم