نظریه های غیرغربی روابط بین الملل؛ مفهوم سازی مطالعات منطقه ای جهان
کتاب « نظریه های غیرغربی روابط بین الملل؛ مفهوم سازی مطالعات منطقه ای جهان» تالیف الکسی دی. وسکرسنسکی و ترجمه محمود جوادی با مقدمه دکتر بهاره سازمند در سال 1398 از سوی اداره چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران منتشر گردید.
در سده حاضر مناسبات بین کنشگران در سطوح مختلف جهانی، منطقه ای، ملی، فرامنطقه ای، فروملی و میان منطقه ای و درهم تنیدگی حکمرانی و پیچیدگی این روابط در حوزه های موضوعی مختلف سبب مطرح‌شدن مناسبات جهانی درهم تنیده و شبکه ای شده که به‌راحتی نمی توان الگوی واحد و مشخصی را برای تمامی گونه های مناسبات مطرح کرد. به همین دلیل دیدگاهها و نظرات مختلفی در قالب کتابها و مقالات در عرصه بین المللی منتشر شده است. یکی از این آثار، کتاب نظریه های غیرغربی روابط بین الملل: مفهوم سازی مطالعات منطقه ای جهانی به قلم الکسی وسکرسنسکی، استاد دانشگاه میگیمو مسکو است.
وی در این کتاب ضمن برشمردن چالشهای موجود در نظام بین الملل و دیدگاههای مختلف غربی و غیرغربی به روابط بین الملل، ساختار جهانی کنونی را ترسیم می کند و گزینه های مختلف غیرغربی روابط بین الملل را ارائه میکند. در همین راستا، وی مکان را به‌عنوان وجه مرکزی مطالعات منطقه ای جهانی در نظر می گیرد و از این زاویه به مناسبات بین سطوح جهانی و منطقه ای در بستر کنونی می پردازد. استدلال وی این است که در شرایط کنونی فضا را باید مورد بازبینی قرار داد و از «تحول فضا» سخن گفت و مناسبات جهانی و منطقه ای را در «فضا» مورد تجزیه‌وتحلیل قرار داد.
به طورکلی، کتاب حاضر تلاشی اولیه اما جسورانه در تبیین بُعد جدید نظریات غیرغربی روابط بین‌الملل است. نویسنده مدعی واکاوی مفهوم «مطالعات منطقه‌ای جهانی» در پرتو شناسایی و کاربست مؤلفه «مکان» در تحلیل نظریه غیرغربی روابط بین‌الملل است. درواقع، نویسنده در فصول متعدد این کتاب به‌مرور ادبیات و نظریات غربی روابط بین‌الملل و سپس قیاس رویکردهای چینی و روسی به این نظریات پرداخته است و از این رهگذر، این فرضیه را مطرح می‌سازد که «مکان» و «فضا» جز اصلی مطالعات منطقه‌ای جهانی و به‌مثابه چارچوبی تبیینی برای نظریات غیرغربی روابط بین‌الملل است.
نویسنده در جریان تشریح دیدگاه خود در این کتاب، مفاهیم و اصطلاحات متعددی در حوزه مطالعات منطقه‌ای و سیاست/روابط بین‌الملل را هوشمندانه به بازی گرفته و نه‌تنها از طریق واکاوی این مفاهیم، بلکه به‌واسطه کاربست آنان در چارچوب «مطالعات منطقه‌ای جهانی»، قرائتی جدید از این واژگان و اصطلاحات در نظریات غیرغربی روابط بین‌الملل ارائه کرده است.